Yaşlıların park kullanım tercihlerinin belirlenmesi, Antalya kenti örneği

Abstract

Parklar toplumun her kesimine açık kamusal alanlardır. Buna ek olarak, parklar insanların eğlence ihtiyaçlarını karşılayan, çeşitli kullanımları karşılayan ve farklı kullanıcı gruplarına hitap eden peyzaj birimleri olarak tanımlanabilir. Parklar, kentsel yaşamdaki herkesin erişebildiği alanlardır. Dolayısıyla kentsel sağlığı "insanların yaşam standartlarının yükseltilmesi" ve "çevrenin kalitesi" açısından olumlu etkilemektedir. Parklar her yaş grubu için farklı fırsatlar içerir. Bu yaş gruplarından biri yaşlılardır. Yaşlılık üzerine yapılan çalışmalar, Türkiye'nin dünyada en hızlı yaşlanan ülkelerden biri olduğunu göstermektedir. Bu yüzden yaşlılıkla ilgili yapılan çalışmalar son yıllarda artış göstermektedir. Artış gösteren bu yaş grubunun ihtiyaçlarını karşılamak, sorunlarını çözmek ve dışarıya en az bağımlı olacağı şekilde hayatını sürdürmelerine katkı sağlamak " Yaşlı Dostu Kent" fikrinin temellerini oluşturmaktadır. Bu çalışmada Antalya kentinde yer alan parkların tasarım özellikleri, yaşlı bireylerin kullanımlarına uygunlukları açısından incelenmiştir. Çalışma kapsamında yaşlı bireylerin park kullanım tercihleri, parklardan beklentileri, parkta karşılaşmış oldukları sorunlar, seçilecek örnek parklarda, parkları kullanan yaşlı bireylerle anket yardımı ile ortaya konulmaya çalışılmıştır. Ayrıca, çalışmanın sonuçları saha çalışmaları ile desteklenmiştir. Çalışma sonucunda yaşlı bireylerin istek, ihtiyaç ve beklentilerinin diğer yaş gruplarına göre farklılaştığı ve park kullanım şekillerinin yaş, eğitim ve cinsiyet gibi faktörlere göre değiştiği ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte, uygulayıcıların, tasarımcıların ve karar vericilerin yaşlı bireylerin istek ve ihtiyaçlarını dikkate alan bir tasarım yaklaşımına sahip olması gerektiği vurgulanmıştır.