Geleneksel konutlarda mekan ve donatı kurgusu açısından depolama birimlerinin tipoloji araştırması: Akseki, İlvat köyleri örneği

Abstract

Geleneksel dokuda yerel mimarinin rolü ve önemi büyüktür. Yerel mimari içeresindeki geleneksel konutlar; o yörede yaşayan insanların aile yapısı, din, kültür, sosyal ilişkileri, iklim ve topoğrafyanın etkisiyle şekillenmektedir. Geleneksel konutlarda önemli bir hizmet eylemini tanımlayan depolama kavramı da mekan ve donatı kurgusu açısından hem sosyo-kültürel hem de doğal çevreden ilham alan yöresel bir yaklaşıma sahiptir. Günlük yaşantının önemli bir göstergesi olan konut yapılarında depolama birimlerinin işlevi, yapım tekniği, malzeme, süsleme vb. niteliklerin diğer araştırmalara kaynak oluşturması için tespit edilmesi ve bunlara ait tipoloji araştırması çalışmanın ana amacını oluşturmaktadır. Bu bağlamda araştırma 6 aşamadan meydana gelmektedir. Birinci bölümde; çalışmanın problemi, amacı ve kapsamının anlatıldığı bilgilere yer verilmiştir. İkinci bölümde; depolama kavramı, tarihsel gelişimi, mekan-eylem ilişkisinde depolama oluşumu, geleneksel Anadolu konutu iç mekanı ve depolama birimleri, Akseki Bölgesi ve geleneksel konutu hakkında bilgiler incelenmiştir. Üçüncü bölümde; Akseki İlvat Bölgesi, araştırma yöntemi hakkında bilgiler verilmiştir. Sonrasında geleneksel konutlara ait kimlik kartları oluşturularak çalışma alanına ait veriler toplanmıştır. Dördüncü bölümde, elde edinilen bilgiler ışığında konutların iç mekan depolama birimleri; işlevsel, donatı, yapım tekniği, malzeme ve süsleme özellikleri açısından analiz edilmiştir. Beşinci bölümde; depolama birimleri mekan ve donatı kurgusu açısından sınıflandırılmış ve bu birimlere ait tipoloji incelenmiştir. Son bölümde ise yapılan literatür ve alan çalışmasının genel sonuçları yapılmakta ve önerilere değinilmektedir. Yapılan envanter çalışmaları ışığında, Akseki, İlvat Köyleri geleneksel konutlarında bulunan mekan ve donatı kurgusu açısından depolama birimlerinin tipolojileri ortaya konmuş ve donatı açısından depolama birimlerinin rolünün daha nitelikli olduğu görülmüştür.