Türkiye’de en çok izlenen dizi-film jenerik tasarımlarının tipografik yönden analizi

Abstract

Jenerik (intro) programların ve dizilerin başlangıç ve bitişlerinde görülen, yapım kadrosunu tanıtıcı nitelikteki yazıların ifadesidir. Jenerikler yayın akışı içerisinde programların karıştırılmadan ayırt edilebilmesi amacı ile ortaya çıkmıştır. Jenerik, grafik, tipografi, hareketli görüntü ve müziğin bir bileşeni, hikaye anlatım sürecine önemli katkısı bir önsöz olarak nitelenmektedir. Jenerikte yer alan yazıların düzenlenmesinde tipografik eleman ve ilkelerden yararlanılmaktadır. Jenerik tasarımında görsel estetiği yakalamak için tipografi, jeneriğin önemli unsurlarından birisidir. Grafik tasarımda tipografi, bilgi ve mesajın anlaşılabilir bir form diliyle iletilmesidir. Jenerikler, programın türüne ve hedef kitlesine göre farklı tasarımlar ve tekniklerle uygulanabilmektedir. Jeneriklerin rolü filmin tarzının belirlemesinde bir yol olarak tanımlamaktadır. Kitle iletişim araçlarından televizyon, her geçen gün insanların yaşamında vazgeçilmez bir parça haline gelmektedir. Günümüzde farklı tekniklerle uygulanan jenerik tasarımlarının, televizyon dizilerinin tanıtımında ve aynı zamanda izleyiciye etkili bir görsel sunulmasında etkili olduğu görülmektedir. 'Türkiye'de En Çok İzlenen Dizi Filmlerin Jenerik Tasarımlarının Tipografik Yönden Analizi' başlıklı bu çalışmanın 1. Bölümünde çalışmanın amacı, önemi ve problem durumu, 2. Bölümünde film jeneriğinin tanımı, gelişimi, çeşitleri ve üretim tekniklerine yönelik bilgiler, 3. Bölümde tipografinin tanımı, gelişimi, tipografi ve jenerik ilişkisi incelenmiş olup 4. Bölümde Araştırmanın yöntemi, 5. Bölümde ise bu araştırma çerçevesinde Türkiye'de 2016 yılında en çok izlenen dizi film jenerik tasarımlarının analizi ele alınmaktadır. Ekranda göstergeler, hareket ve yazı ilişkileri üzerinde örnekler verilerek televizyon ekranının grafik tasarım açısından sınırlılıkları açıklanmıştır. 6. Bölümde bulgular ve yorum son olarak 7. Bölümde sonuç ve öneriler yer almaktadır. Çalışma verileri 2016 yılında ulusal kanallarda yayınlanan dizi jenerikleri ile ilgili izleyicilerin görüşlerine göre değerlendirilmiştir. Değerlendirmeler SPSS paket programına verilerin girilmesi ile yapılmıştır. Çalışma kapsamında ele alınan ve 2016 yılında Ulusal kanallarda en çok izlenen beş dizi film jeneriği için tasarlanan ve uygulanan jeneriklerde kullanılan tipografiler, mesajını hedef kitlesine doğru ve yalın bir biçimde iletilmesi yönünden yeterli olarak değerlendirilmemiştir.