Anadolu aleviliğinde ritüel ve müzik birlikteliği: Yukarıemirler köyü müsahiplik cemi örmeği

Abstract

Müzik kültürel bir üründür. Yazının olmadığı sözlü gelenekte, kültürel bağlamda müziğin üretimi ve aktarımı ancak insanın sahip olduğu doğal araçlar yoluyla gerçekleştirilebilmiştir. Bu çalışmada, Anadolu Aleviliğinde ritüel ve müzik birlikteliği: Yukarıemirler köyü müsahiplik cemi örneği üzerinde durulmaktadır. Alevilik, inanç sistemi olarak sınırları tam anlamıyla belirlenmemiş olsa da İran'dan eski Yugoslavya'ya kadar geniş bir alana yayılmıştır ve bu coğrafya parçası üzerinde ise Anadolu Aleviliği belli farklılıklar gösteren sosyo-kültürel bir dokuya sahip olmuştur. Bu bağlamda araştırmanın amacı Anadolu Aleviliği Cem Ritüellerinden biri olan Müsahiplik Cemi içerisindeki uygulamalar ve bu uygulamalara eşlik eden söylenen-çalınan müzikal örnekler arasındaki birlikteliği ortaya çıkarmaktır. Alevilik'de Tanrı ve insan sevgisi önemli yer tutmakta, Orta Asya Şamanizmi etkisinde asırlarca doğayla iç içe sürdürülen göçebe yaşam tarzına dayandırılabildiği bilinmektedir. Anadolu Aleviliğinde ritüel ve müzik birlikteliği: Yukarıemirler köyü müsahiplik cemi örneğinde nitel araştırma yöntemlerinden olan örnek olay case study yöntemi tercih edilmiş olup, toplanan veriler etnografik yöntemle betimlenerek tarihsel survey, kaynak kişi görüşmeleri ile desteklenerek ele alınmıştır. Alevi kültürünü ve bu kültüre ait değerleri geçmişten günümüze ve günümüzden geleceğe aktarmada Cem törenlerinin önemli bir yere sahip olduğu bilinmektedir. Bu bağlamda yapılan bu çalışmada Anadolu Aleviliği Cem ritüellerinden biri olan Müsahiplik Cemi içerisinde yer alan sosyo-kültürel anlamlar, müzik ve ritüel birlikteliğine odaklanılmak istenmiştir.