Amasya il merkezinde yaşayan 40-65 yaş arası erkeklerin gerçek ve algıladıkları kardiyovasküler hastalık risklerinin karşılaştırılması

Abstract

Amaç: Amasya il merkezinde yaşayan 40-65 yaş arası erkeklerin gerçek ve algıladıkları kardiyovasküler hastalık risklerini karşılaştırmak ve ilişkili faktörleri belirlemektir. Yöntem: Kesitsel nitelikteki bu çalışmanın örneklem büyüklüğü dahil edilme kriterlerini karşılayan 400 kişiden oluşmuştur. Erkeklerin gerçek KVH riskleri HeartScore risk skorlama sistemiyle hesaplanmıştır. KVH riskinin hesaplanabilmesi için yaş, sistolik kan basıncı, kapillerden alınan kan ile ölçülen total kolesterol ve sigara kullanım durumu parametreleri kullanılmıştır. HeartScore veri tabanına girilen bu değerlerle bireylerin gelecek on yıldaki KVH riski düşük, orta, yüksek veya çok yüksek olarak hesaplanmıştır. Katılımcıların gelecek on yılda KVH'lara sahip olmaya ilişkin algıladıkları risk düzeyleri düşük, orta, yüksek ve çok yüksek şeklindeki yanıtlarıyla belirlenmiştir. Ayrıca algıladıkları risk düzeyini neden bu şekilde değerlendirdikleri sorgulanmıştır. Bulgular: Erkeklerin %8.3'ünün yüksek ve %52.5'inin çok yüksek düzeyde gerçek KVH risk düzeyine sahip olduğu belirlenmiştir. Gerçek KVH riskini etkileyen ana değişkenler; diyastolik kan basıncı, BKİ ve fiziksel aktivite düzeyidir. Erkeklerin %13.3'ü KVH risklerini yüksek ve %8'i de çok yüksek düzeyde algılamıştır. Algılanan KVH riskini etkileyen ana değişkenler; yaş ve DM varlığıdır. Erkeklerin %48'inin KVH risklerini mevcut gerçek KVH risk düzeyinden daha düşük, %28.2'sinin doğru ve %23.8'inin de KVH risklerini gerçekte olduğundan daha yüksek düzeyde algıladıkları tespit edilmiştir. KVH riskini orta, yüksek ve çok yüksek düzeyde algılayanlar bunun nedeninin KVH riskini artıran hastalıklar ve sigara olduğunu düşünmektedir. Sonuç: Yaklaşık olarak her iki erkekten birinin KVH riski çok yüksektir. Yine her iki erkekten birinin yanlış iyimserlikle risklerini olduğundan düşük algıladığı, ileri yaşta olanların ve diyabetlilerin risklerini doğru tanımlayamadıkları belirlenmiştir. KVH riski yüksek bireylerin farkındalıkları artırılarak risk azaltıcı davranışlar geliştirmeleri sağlanabilir.