Üniversite öğrencilerinde çok boyutlu mükemmelliyetçilik ve narsisistik kişilik özelliklerinin kendini sabotaja etkisi

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı üniversite öğrencilerinde mükemmeliyetçiliğin alt boyutlarının (uyuşmazlık, yüksek standartlar, düzen) ve narsisistik kişiliğin alt boyutlarının (güç, teşhircilik) kendini sabotaj üzerindeki yordayıcı rolünü incelemektir. Araştırmada ayrıca kendini sabotaj düzeyinin cinsiyet değişkenine göre farklılaşıp farklılaşmadığı da ele alınmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Akdeniz Üniversitesi'nde öğrenim gören 583 üniversite öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmanın bağımsız değişkenlerini cinsiyet, mükemmeliyetçiliğin alt boyutları (uyuşmazlık, yüksek standartlar, düzen) ve narsisistik kişiliğin alt boyutları (güç, teşhircilik) oluşturmaktadır. Araştırmanın bağımlı değişkeni ise kendini sabotajdır. Verilerin toplanmasında Slaney, Rice, Mobley, Trippi ve Ashby (2001) tarafından geliştirilmiş ve Türkçeye uyarlaması Öngen (2009) tarafından yapılmış "Mükemmeliyetçilik Ölçeği", Raskin ve Terry (1988) tarafından geliştirilmiş ve Türkçeye uyarlaması Öngen (2010) tarafından yapılmış "Narsisistik Kişilik Envanteri", Jones ve Rhodewalt (1982) tarafından geliştirilmiş ve Türkçeye uyarlaması Akın, Abacı ve Akın (2010) tarafından yapılmış "Kendini Sabotaj Ölçeği" ve araştırmacı tarafından hazırlanan "Kişisel Bilgi Formu" kullanılmıştır. Veri toplama araçları gerekli izinler alındıktan sonra Akdeniz Üniversitesi 2018-2019 Eğitim-Öğretim Yılı Bahar Döneminde öğrenim gören öğrencilere uygulanmıştır. Yapılan t-testi analizi kendini sabotaj düzeylerinin cinsiyete göre anlamlı bir biçimde farklılaşmadığını göstermiştir. Yapılan korelasyon analizi sonucunda kendini sabotaj ile mükemmeliyetçiliğin uyuşmazlık alt boyutu arasında pozitif yönde orta düzeyde; kendini sabotaj ile mükemmeliyetçiliğin yüksek standartlar alt boyutu arasında pozitif yönde düşük düzeyde; kendini sabotaj ile narsisistik kişiliğin güç alt boyutu arasında pozitif yönde düşük düzeyde; kendini sabotaj ile narsisistik kişiliğin teşhircilik alt boyutu arasında da pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Kendini sabotaj ile düzen alt boyutu arasında ise anlamlı bir ilişkinin olmadığı görülmüştür. Yapılan basit ve çoklu doğrusal regresyon analizi sonuçları ise mükemmeliyetçiliğin uyuşmazlık alt boyutunun ve narsisistik kişiliğin ise sadece teşhircilik alt boyutunun kendini sabotajın yordayıcıları olduğunu göstermiştir.