Antalya ili Kumluca ilçesi ve yöresi ağızları

Abstract

Günümüzde gelişen teknolojinin etkisiyle beraber kitle iletişim araçlarının yaygınlaşması, televizyonun hayatımıza daha fazla girmesi, okuma-yazma oranının artması ile birlikte Türkiye Türkçesi ağızları gün geçtikçe yok olmaktadır. Türk dilinin yapısını ortaya koymak için önemli olan birçok tarihi, etnik ve dilsel verileri yapısında bulunduran unsurlar da ağızlarla birlikte kaybolmaktadır. Bu sebeple Türkiye Türkçesi ağızları üzerinde yapılacak olan ağız çalışmaları önemlidir ve bir an önce bu verilerin tamamı derlenip dil incelemesi gerçekleştirilerek kayıt altına alınmalıdır. Anadolu ve Rumeli ağızları, daha kapsamlı şeklini söylemek gerekirse Türkiye Türkçesi ağızları üzerine yerli araştırmacılar 1940'lı yıllarda yönelmeye başlamışlardır. O zamandan günümüze kadar birçok çalışma yapılmış ve hâlâ Türkoloji çevrelerinden birçok araştırmacı bu alanla ilgili çalışmalar yapmaya devam etmektedir. Bu alanla ilgili yazılmış birçok doktora, yüksek lisans tezi, kitap, makale vs. bulunmasına rağmen henüz ağızların tamamı derlenip üzerinde araştırma yapılmamıştır. Bu çalışmaya esas teşkil eden konu Antalya'nın Kumluca İlçesi'nden soru-cevap yöntemiyle yapılan derlemelerdir ve bu derlenen metinler çalışmanın temelini oluşturmuştur. Bu metinlerden yola çıkarak ses ve şekil bilgisi incelemesi gerçekleştirilmiş Standart Türkiye Türkçesinde tespit edilmeyen, yöreye has karakteristik kullanımlar ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Ayrıca çalışmanın Sözlük bölümünde metinlerden elde edilen ve Derleme Sözlüğü'nde bulunmayan bazı kelimeler tespit edilip bu kısımda yer almıştır. Kayıt Dışı Derlenen Kelimeler kısmında derlemeler sırasında alınan notlardan elde edilen kelimeler yer almıştır. Bunların yanı sıra yöre ağzında kullanılmakta olan bazı şekil bilgisi özelliklerinden yola çıkılarak yörenin ağız bölgesi haritası oluşturulmaya çalışılmıştır.