Antik dönemde drama türleri ve vazolar üzerindeki betimlemeleri

Abstract

İnsanoğlu var oluşundan itibaren günlük ihtiyaçlarını karşılamak için kap kacak türü seramik malzeme üretmeye başlamıştır. Zaman ilerledikçe sade bir şekilde yapılmış olan seramikler yerini sanatsal ve estetik kaygının ön planda tutulduğu seramiklere bırakmıştır. Bu seramikler hem form hem de süsleme açısından gelişim göstermiştir. Seramik sanatı, geçmişten günümüze kadar birçok dönemden geçerek uzun soluklu bir gelişim çizgisi izlemiştir. Bu gelişmeler süsleme ve teknik başlıkları altında incelenebilmektedir. Sanat değeri yüksek seramiklerin yanı sıra, günlük hayat ihtiyaçlarını karşılamak için kullanılan seramikler yine bu dönemde popülerliğini devam ettirmiştir. Yunan vazo ressamlığının stil özelliklerini yansıtan kırmızı ve siyah figür tekniğinde yapılmış olan vazolar üzerinde çeşitli tiyatro sahnelerinin betimlemelerini görmek mümkündür. Antik Yunan vazo ressamları vazoları üzerinde işledikleri mitolojik ve günlük hayat sahnelerini betimledikleri gibi dram sanatını da eserleri üzerinde betimlemişlerdir. Betimlenen bu dram sanatı sahneleri vazo ressamları tarafından detaylı bir şekilde işlenmiş ve bu sahneler üzerindeki verilen tüm ayrıntıları izlemeyi mümkün kılmıştır. Tiyatro kavramı yapısal özellikleri ile birlikte tarihsel, fiziksel ve sanatsal özellikleri içerisinde barındıran bir yapıyı simgeler. Halkın bir araya gelip sosyal etkinliklerini gerçekleştirdiği yapı olma özelliğinin yanı sıra tiyatroların estetik olgusunun ön planda olması, mimari ve plastik bezemelerle oluşturulması diğer yapı mimarilerinden farklı olduğunun birer göstergesidir. Tiyatrolar sadece şölensel yarışmaların yapıldığı, tiyatro oyunlarının sergilendiği yer değildir; asıl olarak halkın toplanıp sosyalleştiği bir mekândır. Bu özelliği, onun agora ile ilişkilendirilmesini sağlamaktadır. Bu tez çalışmasında, kırmızı ve siyah figür tekniğinde yapılmış vazolar üzerindeki tiyatro betimlerinin tipolojik, malzeme, biçim ve kontekst durumları bir arada incelenerek tiyatroların gelişiminin seramik bazında bir sonuca varılmak hedeflenmiştir. Tez çalışmasının zamansal kapsamı erken dönem siyah figür tekniğinden başlayarak Roma Dönemi'ne kadar sınırlandırılmıştır.