Düşük tanen içerikli bakla (Vicia faba L.) populasyonlarının Antalya koşullarında verim ve tarımsal özellikler için seçilmesi

Abstract

Bu çalışma 2015- 2016 yetiştirme sezonunda Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Araştırma ve Uygulama arazisinde gerçekleştirilmiş olup, araştırmada toplam 28 bakla genotipi kullanılmıştır. Bunlardan 27 adeti ICARDA orijinli, düşük tanen içeriğine sahip bakla (Vicia faba L.) genotipi ve 1 yerel kontrol (Sakız) bakla genotipidir. Deneme 2 tekerrür olacak biçimde planlanmış, 50 cm sıra arası mesafe, 20 cm sıra üzeri mesafede el ile 19.11.2015 tarihinde ekim yapılmıştır. Çalışmada, %50 çiçeklenme gün sayısı, ilk çiçeklenme gün sayısı, bitki boyu, ana dal sayısı, ilk bakla yüksekliği, bitkide ana dal sayısı, bitkideki bakla sayısı, bakla uzunluğu, bakla genişliği, baklada tane sayısı, biyolojik verim, tane verimi, 100 tane ağırlığı ve hasat indeksi özellikleri incelenmiştir. Genotiplerin ilk çiçeklenme gün sayıları, çiçeklenme gün sayıları 81 ile 98gün arasında değişiklik göstermiş olup, %50 çiçeklenme gün sayıları 87 gün ile 102 gün arasında gerçekleşmiştir. Bitki boyu en kısa olan 57 cm, en uzun genotipe sahip çeşit 84 cm olmuştur. İlk bakla yüksekliği bazı genotiplerde 15 cm olurken bazı genotiplerde de 25 cm olarak ölçülmüştür. Genotiplerde en uzun bitki boyu Sakız yerel çeşidine aittir. Baklada tane sayısı ortalamaları 2 ile 4 adet bulunmuştur. En düşük biyolojik verim 615 g/parsel olup en düşük tane verimi 115 g/parsel elde edilirken; en yüksek tane verimine Sakız yerel çeşidi (580 g) sahip olmuştur. Genotiplerde 100 tane ağırlığı ortalamaları 63 g (FLIP 12-074FB) ile 129 g (SAKIZ) arasında tartılmıştır. Bakla genotiplerinde hasat indeksi değerleri %13 (FLIP 12-090FB) ile %46 (ICAWHITE) arasında hesaplanmıştır. Sonuç olarak erkencilik ve tane verimi yönünden yerel bakla genotipi olan Sakız bakla ile rekabet edebilecek dış kaynaklı genotiplerin düşük tanen içeriklerinden dolayı gerek üreticiler için gerek de tüketiciler için tercih edilebileceği ve yeni çeşitlerin geliştirilmesinde kullanılabileceği düşünülmektedir.