Farklı su stresi koşullarının bazı kıvırcık (Lactuca sativa var. erispa) ve göbekli (Lactuca sativa var. longifolia) marul çeşitlerinde verim ve kalite üzerine etkileri

Abstract

Bu tez araştırmasında farklı su stresi koşullarının kıvırcık (Lactuca sativa var. crispa) ve göbekli marullarda (Lactuca sativa var. longifolia) verim ve bazı kalite özelliklerine etkileri araştırılmıştır. Araştırmada bitkisel materyal olarak Campania kıvırcık ve Bitez göbekli marul çeşitleri kullanılmış, fideler 50 x 40 cm sıra arası ve sıra üzeri aralıkla dikilmiştir. Çalışmada parsel büyüklüğü 1.6 m2 olup her bir tekrarlamada 10 adet bitki yer almıştır. Çalışma kapsamında GS (Geleneksel sulama), %125 S (A Sınıfı Buharlaşma Kabındaki buharlaşmaya göre %125 sulama), %100 S (A Sınıfı Buharlaşma Kabındaki buharlaşmaya göre %100 sulama), %75 S (A Sınıfı Buharlaşma Kabındaki buharlaşmaya göre %75 sulama), %50 S (A Sınıfı Buharlaşma Kabındaki buharlaşmaya göre %50 sulama), YIS %125 (Uygulama 2'de uygulanan su miktarının her sulamada ardışık olarak köklerin bir yarısı ıslatılacak şekilde uygulanan yarı ıslatmalı sulama), YIS %100 (Uygulama 3'te uygulanan su miktarının her sulamada ardışık olarak köklerin bir yarısı ıslatılacak şekilde uygulanan yarı ıslatmalı sulama), YIS %75 (Uygulama 4'te uygulanan su miktarının her sulamada ardışık olarak köklerin bir yarısı ıslatılacak şekilde uygulanan yarı ıslatmalı sulama) ve YIS %50 (Uygulama 5'te uygulanan su miktarının her sulamada ardışık olarak köklerin bir yarısı ıslatılacak şekilde uygulanan yarı ıslatmalı sulama) olmak üzere toplam 9 uygulama yer almıştır. Çalışmada su stresi koşullarının kıvırcık ve göbekli marul çeşitlerinde klorofil miktarı, L, Hue ve Chroma renk değerleri, baş boyu (cm), kök boğazı çapı (mm), yaprak sayısı (adet/bitki), suda çözünebilir toplam kuru madde miktarı (%), pH değeri, ortalama baş ağırlığı (g/adet), toplam verim (kg/da), pazarlanabilir verim (kg/da), yaprak alanı ve su kullanım randımanı üzerine etkileri incelenmiştir. Çalışmada incelenen kriterler değerlendirildiğinde baş boyu, kök boğazı çapı, yaprak alanı, toplam ve pazarlanabilir verim, ortalama baş ağırlığı, pazarlanabilir ortalama baş ağırlığı ve kıvıcık marulun sulama suyu kullanım randımanında GS ve %125 S uygulamarının en iyi sonuçları verdiği bulunmuştur.Bitez marul çeşidin YIS %100 ve YIS %50 uygulamaları hariç araştırmada yer alan ve aynı su miktarı verilen geleneksel ve yarı ıslatmalı sulama uygulamalarının marullarda baş boyu, kök boğazı çapı, yaprak sayısı, toplam verim, pazarlanabilir verim, ortalama baş ağırlığı ve pazarlanabilir verim ortalama baş ağırlığı parametrelerinde geleneksel kısıntılı sulamaların öne çıktığı görülmüştür.