Dans ve hareket terapisi yöntemlerinin kullanımının, hemşirelerin mesleki tatmin, tükenmişlik ve eşduyum yorgunluğu düzeylerine etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışma dans ve hareket terapisi yöntemlerinin kullanımının, hemşirelerin mesleki tatmin, tükenmişlik ve eşduyum yorgunluğu düzeylerine etkisinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Bu araştırma birinci aşaması tanımlayıcı, ikinci aşaması ise ön test- son test düzeninde yarı deneysel yöntemin kullanıldığı bir pilot çalışmadır. Birinci aşamada örneklem grubunu oluşturan 118 hemşirenin verileri incelenmiştir. İkinci aşamada ise amaçlı örnekleme yöntemi kullanılarak uygulama grubu oluşturulmuştur. Hemşirelerden, düşük mesleki tatmin, yüksek tükenmişlik ve eşduyum yorgunluğuna sahip olanlar uygulamaya davet edilmiştir. İkinci aşama kapsamında sekiz oturumdan oluşan program, Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nde Nisan-Mayıs 2017 tarihlerinde uygulanmıştır. Veriler ''Kişisel Bilgi Formu'', ''Çalışanların Yaşam Kalitesi Ölçeği'', ''Dans ve Hareket Terapisi Yöntemleri Uygulaması Değerlendirme Formu'' ve ''Anı Kutusu'' yöntemi kullanılarak toplanmıştır. Uygulanan program süpervizyonla yürütülmüştür. Bu pilot uygulama çalışması sekiz hemşire ile tamamlanmıştır. Veriler, SPSS 20.0 paket programında analiz edilmiştir. Bulgular: Araştırmada hemşirelerin mesleki tatmin, tükenmişlik ve eşduyum yorgunluğu düzeylerinin, yaş, çocuk sahibi olma durumları, mesleğini isteyerek seçme ve vardiyalı çalışma düzeninden etkilendiği bulunmuştur. Bunun yanısıra mesleki tatmin ve tükenmişlik arasında ters yönlü ve güçlü bir ilişki olduğu (r=-0.618; p=0.000), tükenmişlik ile eşduyum yorgunluğu seviyeleri arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır (r=0.580; p=0.000). Uygulanan programın, hemşirelerin ortalama mesleki tatmin düzeyini arttırdığı, tükenmişlik ve eşduyum yorgunluğu düzeylerini azalttığı anlaşılmıştır ancak bu sonuç kanıtlanamamıştır. Sonuç: Bu çalışmada dans ve hareket terapisi yöntemlerinin kullanımın hemşirelerin mesleki tatmin, tükenmişlik ve eşduyum yorgunluğu düzeyleri için etkili bir yöntem olduğu söylenebilir. Bu programın, psikiyatri hemşireliği uygulamalarında, hemşirelerin mesleki tatmin düzeyini arttırma, tükenmişlik ve eşduyum yorgunluğunu önleme ve iyileştirme çalışmalarında kullanılması ve konuya ilişkin kanıt düzeyi yüksek araştırmalar yapılması önerilir.