Origenes ve İbn Sina’da kötülük problemi

Abstract

Düşünce tarihinde pek çok açıdan ele alınmış olan kötülük problemini Patristik felsefenin temsilcilerinden Origenes ile İslam felsefesi düşünürü İbn Sina'nın görüşleri çerçevesinde değerlendirmek ve iki muhakkikin bu konudaki görüşlerini karşılaştırılmak bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Ayrıca bu çalışma, karşılaştırma yöntemi kullanılarak kötülük problemi hakkında yapılan bir araştırmada kültürlerin, coğrafyaların ve tarihsel koşulların göz önüne konulmasının konu üzerinde daha farklı bakış açılarına ulaştıracağını göstermeyi amaçlamaktadır. Yapılan araştırmada, Origenes ve İbn Sina'nın kötülük problemi hakkındaki düşüncelerinin ve teodise anlayışlarının daha iyi anlaşılabilmesi için öncelikli olarak, kötülüğün kavramsal ve tarihsel arka planı ortaya konulmuştur. Ardından Origenes ile İbn Sina'nın kötülük problemi üzerine aktardıkları inayet, ilahî adalet, özgür irade ve eskatoloji görüşleri dikkate alınarak detaylı bir biçimde değerlendirilmiş, daha sonra bu görüşlerin hangi açılardan benzerlik ve farklılık taşıdığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak ise felsefe tarihine ilişkin çalışmalarda karşılaştırma yapmanın somut katkısına bu çalışmada yer verilmiş ve bu husus hakkındaki düşünceler aktarılmıştır.