Kronik karaciğer hastalığı ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı Kronik Karaciğer Hastalığı Ölçeği'ni Türkçe'ye uyarlamak ve ölçeğin geçerlik güvenirliğini belirlemektir. Yöntem: Metodolojik tipte olan bu çalışma 24 Kasım 2016 - 5 Nisan 2017 tarihleri arasında Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji Polikliniği ve Gastroenteroloji Kliniği'nde 235 kronik karaciğer hastası ile yapılmıştır. Veri toplama araçları olarak "Kişisel Bilgi Formu", "Child-Pugh Skorlama Sistemi Formu", "Kronik Karaciğer Hastalığı Ölçeği (Chronic Liver Disease Questionnaire –CLDQ)", "Kronik Karaciğer Hastalığı Yaşam Kalitesi Ölçeği 2.0" kullanılmıştır. Bulgular: Geçerlik analizi kapsam geçerliği, bir referansa göre geçerlik, yapı geçerliği ile belirlenmiştir. Geçerlik analizi sonucunda ölçeğin altı alt boyuttan oluştuğu belirlenmiştir. Orijinal ölçek yapısından çıkarılan madde olmamıştır. Güvenirlik analizi; iç tutarlık, değişmezlik, madde analizleri yapılarak değerlendirilmiştir. Ölçeğin genel Cronbach alfa katsayısı 0.95, alt boyutların Cronbach alfa değerleri 0.53-0.94 arasında bulunmuştur. İç tutarlık değerlendirmesinde test tekrar test analiz sonuçlarında iki uygulama arasındaki korelasyon katsayısının (r=0.79) yüksek olduğu bulunmuştur. Madde analizleri incelendiğinde madde ortalamalarının birbirine yakın olduğu, alt üst grup ortalamaları incelendiğinde maddelerinin ayırt edici özelliğinin yüksek olduğu, ölçeğin kronik karaciğer hastalarında yaşanan semptomlarda ölçülmek istenen davranışları güvenilir olarak ölçebildiği bulunmuştur. Sonuç: Kronik Karaciğer Hastalığı Ölçeği'nin, kronik karaciğer hastalarında yaşanan semptomların sıklığını belirleyerek, kronik karaciğer hastalarının yaşam kalitesini ölçmede geçerli ve güvenilir bir araç olduğu belirlenmiştir. Kronik Karaciğer Hastalığı Ölçeği'nin Türkçe versiyonunun kronik karaciğer hastalarının semptom değerlendirilmesinde kullanılması önerilmektedir.