Oosit maturasyonu sürecinde kromozom göçü sağlayan proteinlerin mayotik maturasyona ilişkin düzenleyici faktörler ile etkileşimi

Abstract

Amaç: Oosit maturasyonu sırasında aktinin sağladığı kromozom göçü ile oosit asimetrik olarak bölünmektedir. Bu çalışmada, fare oositlerinde in vitro maturasyon (IVM) sürecinde MAPK/ERK kinaz (MEK) inhibisyonunun ve protein kinaz A (PKA) inhibisyonu ile gerçekleşen "maturation promoting factor" (MPF) aktivasyonunun birinci mayoz bölünme sırasında aktin nukleasyonu sağlayan Formin-2 (FMN2), Spire-1 ve Spire-2'nin miktar ve lokalizasyonları üzerine olan etkisinin ve mitojen ile aktive olan kinazların (MAPK) bu proteinler ile etkileşiminin MPF aracılı olup olmadığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: 3-5 haftalık BalbC dişi farelerden folikül aktivasyonunun ardından preovulatuvar ovaryum foliküllerinden elde edilen germinal vezikül (GV) oositlere IVM sırasında MEK inhibitörü PD98059 ve MPF aktivasyonu sağlayan PKA inhibitörü H89 uygulanmıştır. Germinal vezikül yıkımı (GVBD) ve polar cisimcik atılımı (PBE) oranları, immunofloresan ile oositlerde FMN2, Spire-1 ve Spire-2'nin lokalizasyonu, Western blot ile bu proteinlerin miktarı belirlenmiştir. Bulgular: GVBD oranları gruplar arasında benzerlik gösterirken, PBE oranı MEK inhibisyonu ile düşmüştür. FMN2'nin oositlerde iğ oluşumu aşamasından itibaren iğ çevresinde lokalize olduğu görülmüştür. Spire-1 ve Spire-2'nin kortikal lokalizasyonları belirlenmiştir. MEK inhibisyonu PBE aşamasındaki oositlerde FMN2, kortikal Spire-1 ve Spire-2 seviyelerini düşürmüştür. MPF aktivasyonu FMN2 seviyesini iğ göçü aşamasında düşürürken, Spire-1'in kortikal seviyesini, kortikal ve total Spire-2 seviyesini PBE oositlerde artırmıştır. MEK inhibisyonu ve MPF aktivasyonunun birlikte uygulanması PBE aşamasındaki FMN2 ve Spire-1 düşüşünü önlemiş, ancak Spire-2 seviyesindeki düşüşü telafi edememiştir. Sonuç: Bu çalışma MAPK ve MPF'nin aktin nukleasyonu sağlayan FMN2, Spire-1 ve Spire-2 proteinlerini oosit maturasyonunun belirli aşamalarında etkilediğini göstermektedir. Bu çalışmanın bulgularına göre, MAPK sinyalinin etkisi Spire-2 için doğrudan, FMN2 ve Spire-1 için ise MPF üzerinden dolaylı bir etkidir.