Cinsiyet ve el tercihinin telencephalon morfolojisi üzerindeki etkilerinin difüzyon tensör görüntüleme yöntemi ile atlas temelli incelenmesi

Abstract

Amaç: Serebral hemisferler birbirinden farklılıklar göstermektedir. Bu asimetrinin bazıları el tercihi, dil, kompleks motor beceriler ile ilişkiliyken, bazıları da daha az göze çarpan kognitif işlevlerle ilgilidir. Belli serebral anatomik asimetriler hem makroskopik hem de histolojik olarak görülebilmektedir. Bu çalışmada el tercihi ve cinsiyetin telencephalon morfolojisi üzerindeki etkilerini, tractus corticospinalis (TCS), capsula interna'nın crus posterior'u (CICP), fasciculus longitidunalis superior (FLS) ve fasciculus uncinatus (FU)'un diffüzyon parametrelerini parselasyon yöntemiyle karşılaştırarak incelemeyi ve amaçladık. Yöntem: Çalışmamıza 18-28 yaş aralığındaki 54'ü sağ 54'ü sol elini kullanan bireyler dahil edildi ve cinsiyet dağılımı iki grupta eşit idi. El tercihini belirlemek için 'Edinburgh handedness inventory' testi uygulandı. MRG'den elde edilen ham veriler bir görüntü işleme programı olan MRI Studio kullanılarak işlendi. Tüm bireyler için her iki hemisferden TCS, FU, CICP, FLS için fraksiyonel anizotropi (FA) ve ortalama diffüzivite (MD) ortalama değerleri hesaplandı Bireylerin hem hemisferler arası farklılıkları hem de el tercihine ve cinsiyete göre farklılıkları değerlendirildi. Bulgular: TCS ve CICP'de tüm bireylerde sol hemisferde yüksek FA, düşük MD değerleri saptandı. FU FA değerleri kadınlarda sol elini kullananlarda, erkeklerde ise sağ elini kullananlarda yüksek bulundu. Sadece kadınlarda el tercihine bakılmaksızın sol hemisferde düşük MD değerleri saptandı. FLS değerlendirildiğinde, el tercihi ve cinsiyete bakılmaksızın sağ hemisferde daha yüsek FA, daha düşük MD değerleri saptandı. Sonuç: Beyaz cevher yolaklarının incelenmesindeki en iyi in vivo yöntem olan DTG kullanarak yaptığımız çalışmamızda bazı yolakların difüzyon parametrelerini karşılaştırdık. Bu güne kadar bu karşılaştırma parselasyon yöntemi kullanılarak yapılmamıştır. Bulgularımızın bu konudaki mevcut literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir.