Gölge eğitim bağlamında özel dershane hizmetlerinin üniversiteye giriş sürecindeki rolü ve üniversite adayı öğrenciler tarafından değerlendirilmesi : Antalya örneği

Abstract

Gölge eğitim kavramının içerisinde en büyük ve en bilinen oluşumlar olan özel dershaneler, Doğu Asya ülkeleri başta olmak üzere dünyanın birçok yerinde faaliyet göstermektedirler. Özel dershane eğitimi özellikle öğrencilerin bir üst eğitim kademesine ülke çapındaki sınav ya da sınavlara katılarak seçildiği eğitim sistemlerinde yaygınlaşmışlardır. Zaman zaman kapatılması kararlaştırılan ve 6 Şubat 2014 tarihinden itibaren özel okullara dönüştürülen dershaneler, fırsat eşitliğini bozmaları ve kayıtdışı kazanç sağlamaları gibi yönlerden eleştirilere maruz kalmışlardır. Bu araştırmanın amacı Türkiye'deki özel dershanelerin çeşitli yönleri üzerine bilgi vermektir. Avrupa devletlerinin ve Türkiye'nin eğitim sistemleri, eğitime ayrılan bütçeler, öğrencilerin uluslararası sınavlardaki başarıları ve bazı yabancı devletlerde ve Türkiye'deki gölge eğitim hakkında bilgiler içeren araştırma, öğrencilerin dershane algılarını ölçmeye yönelik bir anket çalışması ile desteklenmiştir. Çalışmanın sonucunda, öğrencilerin dershaneleri okulların alternatifleri olarak görmedikleri, eğitimin tamamlayıcı öğeleri olarak gördükleri ve dershane eğitimi almadan üniversite sınavlarında başarılı olunamayacağını düşündükleri ve dershanelerin yıllık ücretlerinin ailelerin bütçelerine belirli oranlarda yük getirdikleri gözlenmiştir. Bununla birlikte, dershanelerin sınav kazandırma söz konusu olduğunda okullardan daha iyi olduğu, okulların açıklarını kapattıkları, danışmanlık ve rehberlik konularında okullardan daha iyi olduğu ve özel okullara dönüştürülmelerinin gereksizliği de öğrencilerin anket sorularına verdikleri cevaplardan anlaşılmaktadır.