Meme/over kanseri ailelerinde BRCA1/BRCA2 dışı genlerin hastalık riskine etkisinin araştırılması

Abstract

Meme kanseri Türkiye'de ve dünyada kadınlar arasında en sık görülen malignensidir. Mame kanseri dünya çapında kadınlar arasında her yıl 40.000 ölüme neden olur. Meme kanseri kompleks ve çok faktörlü bir hastalıktır. Meme kanserlerinin yaklaşık % 5-% 10'nu kalıtsaldır. Kalıtsal meme kanserinin %15-20'sinden BRCA1/2 genlerinin mutasyonları sorumludur. BRCA1/2 gen mutasyonları Türk toplumunda kalıtsal meme kanserinin %10'undan daha azını oluşturmaktadır. Bu sebeple BRCA1/2 genleri dışında meme kanseri yatkınlık genlerinin rolünün incelemesi gereklidir. Farklı meme kanseri yatkınlık genleri arasında P53, PTEN ve CHEK2 genleri daha fazla ön plana çıkmaktadır. Bir çok çalışmaya göre bu genler meme kanseri riskini arttırmaktadır, hatta bazen tedavi sonuçlarını da etkileyebilmektedir. Bu çalışmaya BRCA1/2 mutasyonuna shahip olmayan ve aile hikayesi güçlü olan meme kanseri tanısı almış12 birey dahil edilmiştir. Genomik DNA, periferal kandan izole edilmiştir. P53 ve PTEN genlerinde hotspot bölgeleri içeren ekzonlar (PTEN için: 2., 3., 5., 6., 7. ve 8. Ekzonları ve P53 için, 4., 5., 6., 7., 8. ve 9. ekzonları) amplifiye edildi. CHEK2 geni ise bütün kodlayıcı ekzonlar ( ekzon 2-ekzon 15 ) amplifiye edildi. PCR ile amplifiye edilmiş ekzonlar otomatik kapiler jel elektroforezi ile dizileme cihazı ile dizileri okundu ve mutasyon ya da değişim açıdan kontrol edildi. Çalışmanın sonucunda 12 hastanın tümünün P53 geninde c.215C > G (p.Pro72Arg) polimorfizmin 12 olgudan birinde homozigot oalarak, P53 geninde 6. ekzonunda c.638G > A (p.Arg213Gln) mutasyonu heterozigot olarak bulunmuştur. Oniki olgunun tümünde PTEN geninde c.802-4_802-3delTTdelesyonu heterozigot olarak saptanmıştır. CHEK2 geninde ise bir olguda c.470T (p.I157T) mutasyonu heterozigot olarak bulunmuştur. Sonuç olarak Türk popülasyonunda P53 c.215C>G (p.Pro72Arg) ve c.638G > A (p.Arg213Gln) , PTEN c.802-4_802-3delTT ve CHEK2 c.470T>C (p.I157T) değişiklikleri , meme kanserin riskini etkileyebilmektedir. Ama bu değişimlerin frekansları , meme kanserinin üzerindeki etkisi ve meme kanserinin riskini ne kadar etkilediğinin bilinebilmesi için daha fazla çalışmalara ihtiyaç vardır .