Farklı egzersiz türlerinin remisyondaki meme kanserli hastaların fiziksel uygunluk ve psikososyal durumlarına etkisi

Abstract

Çalışmanın amacı; düzenli fiziksel egzersizin (step aerobik ve direnç egzersizleri) remisyondaki meme kanserli hastaların sağlıklı yaşantılarına, fiziksel uygunlukları ve psikososyal durumlarına etkisini belirlemektir Çalışmada; örneklem grubu Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Tıbbi Onkoloji Kliniğinde, anti-kanser tedavisini tamamlayan, meme kanserli, remisyonda izlenen, yaşları ortalama 53,13±6,45 olan 30 kadın hastadan üç grup (step aerobik, direnç ve kontrol) oluşturulmuştur. Bu gruplardan step aerobik ve direnç grubuna 12 hafta boyunca kendi gruplarına özel egzersiz programları uygulanmış, kontrol grubu egzersiz programlarına dahil edilmemiştir. Bu gruplardan, çalışma öncesinde ve sonrasında fiziksel uygunluk ölçümleri (boy, kilo, BKİ, VYY, VYK, YVK, skinfold ölçümleri (SF Triceps, SF Suprailiac, SF Uyluk, SF VYY, mekik, sırt ve bacak kuvveti, el kavrama kuvveti, 6 dakika yürüme testi, otur-eriş, gonyometre omuz esneklik ölçümleri, statik kinestetik ve dinamik denge (SKD) (SDD) ve psikososyal ölçeklerden (EORTC QLQ-C30 ve Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri (DKÖ-SKÖ) uygulanmıştır. Ölçümlerin analizinde grupların ön-son test değerleri arasındaki farka parametrik olmayan testlerden Wilcoxon Testi ile gruplar arası ön-son test değerleri arasındaki fark yüzdesinin karşılaştırması Kruskal-Wallis Testi ile gruplararası oluşan farkın hangi gruptan kaynaklandığını bulmak için Mann-Whitney U testi yapılarak istatistiksel olarak anlamlılıklara bakılmıştır. Grupların fiziksel uygunluk ve psikososyal durumlarının ön-son test değerlerine bakıldığında; step aerobik grubunun; BKİ, VYY, SF uyluk, 6 dakika yürüme, omuz ekstansiyon ve abdüksiyon esnekliği, yaşam kalitesi puanlarında, DKÖ ve SKÖ değerleri, direnç grubunun; VYY, YVK, SF uyluk, VYY, mekik, 6 dakika yürüme, omuz ekstansiyon, SDD skoru, yaşam kalitesi puanlarında, DKÖ ve SKÖ değerleri da anlamlı farklar bulunarak lehine sonuçlar çıkarken (p<0,05), kontrol grubunda anlamlı sonuçlar çıkmayarak bireylerin parametrelerinde kötüleşme bulunmuştur (p>0,05). Ülkemizde özellikle remisyondaki meme kanserli hastalarla yapılmış çalışmaların azlığı nedeniyle bu çalışma ileriki çalışmalara ışık tutacağı düşünülmektedir. Tıp ve Spor Bilimlerinin iş birliği ile bu tarz çalışmaların çoğalması ve yaygınlaştırılması ile hasta olarak nitelendirilen bireylerin fiziksel, psikolojik, sosyal, duygusal olarak eskiye dönmesi hatta daha da iyi olmaları sağlanmalıdır. Uyguladığımız egzersiz programları ile bu dönemdeki hastaların fiziksel uygunluklarında artış, psikososyal durumlarında iyileşme bulunarak diğer çalışmalarda uygulanabilir olduğunu söyleyebiliriz.