Farklı organlara metastaz yapmış meme kanser hücrelerinin kemoterapötiklere duyarlılığının araştırılması

Abstract

Meme kanseri tedavisinde kemoterapi önemli bir yer tutumaktadır. Bu çalışmada meme kanseri tedavisinde kullanılan kemoterapötiklerden olan metotreksatın, vinorelbinin ve sisplatinin karaciğere, beyine ve kalbe metastaz yapmış meme kanseri hücrelerinin bu ilaçlara duyarlılığını ve duyarlılığı etkileyen mekanizmaların belirlenmesi amaçlanmıştır. Kanser tedavisinde kemoterapötik ilaçlara olan direnç en yaygın klinik problemdir. Bu direnç primer tedavi sırasında ya da tedavi sonrası kazanılmış olabilmektedir. İlaç direncinin gelişmesi başarılı kanser tedavisinde önemli bir engel oluşturmaktadır. Bu çalışmada spesifik olarak metastatik meme kanserinin tedavisinde kullanılan sisplatin, metatroksat ve vinorelbinin 4THM, 4TBM, 4TLM ve parental hücre olan 4T1 dizilerinin in-vitro ortamda proliferasyonu üzerine etkisi ve olası sitotoksik etkilerinin araştırılması için farklı dozlarda belirtilen kemoterapiler kullanılarak tedavi dozlarının etkinliği araştırılmıştır. Böylece metastatik meme kanserinde farklı organlara metastaz yapan hücreler üzerinde hangi kemoterapötik ilacın daha etkili olduğunun bulunması planlanmıştır. Bu sebeple klinikte kullanılan sisplatin, metatroksat ve vinorelbin kemoterapötik ilaç seçildi. Bütün kemoterapötikler tek ajan olarak kullanıldı. Litaretüre bakıldığında bu ilaçlarla ve bu hücre hatlarıyla ilgili bir çalışma bulunmadığından dolayı ilaçlar tek ajan olarak farklı dozlarda 72 saat uygulandı. Ayrıca direnç gözlenen hücre hatlarında da direnç mekanizması ile ilgili olarak da survivin düzeyine western blot yöntemi ile bakıldı. Çalışmamızda, 4TBM ve 4TLM hücrelerinin en duyarlığı olduğu kemoterapötik ilaç metotreksat, 4THM hücrelerinin en duyarlığı olduğu kemoterapötik ilaç vinorelbin olmuştur. 4T1 hücreleri ise hem metotreksata karşı hem de vinorelbine karşı olan duyarlılıkları benzer bulunmuştur. Yüksek dozdaki (10 ?M) metotreksat hem 4TBM hem de 4THM hücrelerini öldürmüştür. Sisplatinin 4TBM, vinorelbinin ise 4T1 hücrelerini yüksek dozlarda öldürdüğü bulunmuştur. 10 nM sisplatin 4TLM hücrelerinde survivin ekspesyonunu arttırken, 4THM ve 4TBM hücrelerinde survivin ekspresyonu azalmıştır. 100 nM metotreksat 4TLM hücrelerinde survivin ekspresyonunu değiştirmezken 4T1, 4THM ve 4TBM hücrelerinde survivin ekspresyonunu azaltmıştır. Vinorelbin ise hücrelerdeki survivin ekspresyonunda her hangi bir değişmeye neden olmamıştır.