Abstract:
Kreatin en fazla et ve balıkta bulunan esansiyel olmayan bir besin ögesidir. Vücutta birincil olarak karacigerde, iki amino asitten, iki basamaklı bir tepkime ile olusmaktadır. Kreatin, sportif performansı arttırmak amacıyla birçok sporcu tarafından kullanılmaktadır. Kreatin yüklemesi, insanda serbest kreatin ve intramuskular fosfokreatin seviyelerini arttırabilir. Toplam kreatindeki artıs ile iliskili olarak, bazı çalısmalarda kreatin yüklemesinden sonra anaerobik ve aerobik performansta artıs oldugu bildirilmistir. Bazı çalısmalarda ise bir degisiklik saptanmamıstır. Bu çalısmanın amacı; kreatin yüklemesinin (maksimum oksijen tüketmeyi gerektiren test sırasındaki), oksijen tüketim miktarı üzerindeki etkisinin incelenmesidir. Kreatin yüklemesinin oksijen tüketimini azaltacagı düsünülmektedir. Kreatin yüklemesi ile, ATP resentezine fosfokreatinin daha fazla katılımı saglanıyor olabilir. Bu da oksijen tüketimine olan ihtiyacı azalabilir. Çalısmaya yas ortalaması 21.31±1.99 yıl olan denek grubundan 16, yas ortalaması 22.49±1.52 yıl olan kontrol grubundan 14 Akdeniz Üniversitesi Beden Egitimi ve Spor Yüksekokulu ögrencisi katılmıstır. Denek grubundaki bireylere önce plasebo olarak süt tozu verilmis, ardından kreatin yüklemesi yapılmıstır (4x5 g/gün-5gün). Her iki uygulamanın öncesinde (ön test) ve sonrasında (son test) deneklerin egzersiz sırasındaki maksimal oksijen tüketimleri, bazal oksijen tüketimleri ve karbondioksit üretimleri ile bazı parametreleri (agırlık, beden kütle indeksi, uyluk çevresi, % yag, vücut suyu, kalp atım sayısı, plazma laktat, serum kreatinin, idrar kreatinin,) ölçülmüstür. Kontrol grubuna ise herhangi bir madde verilmeden 5 gün ara ile Bruce Testi yapılmıstır. Denek grubunda kreatin yüklemesi sonucunda, beden agırlıgı, BKI, toplam beden suyu, kas kütlesi, uyluk çevresi (p<0.01) ve yag kütlesinin arttıgı görülmüstür (p<0.05). Kreatin yüklemesi, maksimal oksijen tüketiminde herhangi bir degisiklige neden olmamıstır (p>0.05). Serum kreatinin (p<0.01) ve egzersiz sonrası 24 saatlik idrar kreatinin degerleri, kreatin yüklemesi ile artmıstır (p<0.05).