Patara kazıları'ndan (1989-2001) ele geçen cam eserler

Abstract

1989' dan itibaren süre gelen Patara Kazılarında ele geçen cam kap eserler bu çalışma kapsamında ele alınmış ve incelenmiştir. Likya kentleri cam buluntularının yayınlanmaması nedeniyle, Patara Cam Eserleri bölgesel bir değerlendirmeden çok, bu konudaki genel kaynakça ve kataloglar ölçüt alınarak değerlendirilmişlerdir. Çalışmanın amacını, Patara cam eserlerinin tanıtımı, genel cam tipolojisindeki yerlerini belirleme ve olası yerel üretim hakkındaki bulguların değerlendirilmesi oluşturmaktadır. Böylelikle Likya Bölgesinin eksikliği hissedilen bir buluntu grubunun ayrıntılı tanıtılması yanında, kentin ticari ilişkileri ve sosyo-ekonomik yapısı hakkında yeni bilgilere ulaşılması da amaçlanmıştır. Patara'da 1989-2001 kazı sezonlarında Oda Mezarlarda ele geçen 46 tam ve yaklaşık 1500 civarında kıtık parça arasından formu saptanabilen 347 kırık, parça seçilerek toplam. 403 adet cam eser çalışma kapsamına alınmış ve ayrıntılı bir katalog oluşturulmuştur. Patara camları, 'Açık Kaplar', 'Kapak Kaplar' ve 'Diğerleri' olmak üzere üç ana başlık altında toplanmış ve formlara göre alt gruplara ayrılarak incelenmişlerdir. Ayrıca cam üretim teknikleri ve bu tekniklerde meydana gelen değişim ve gelişimler de kdelennMştir. Patara camları arasındaki iç kalıp, mozaik Ve kalıba üfleme tekniği ile üretilmiş 14 adet cam formu dışındaki tüm eserler İ.S. 1. yy. başlarından itibaren, gezici ustalar sayesinde gelişen, serbest üfleme ve aletle şekillendirme tekniği ile üretilmişlerdir. Kentteki buluntular arasında en erken örnekleri Geç. Hellenistik Dönem' de görülen cam eserlerin varlığı, kentteki yerleşimin sürdüğü Orta Çağ içlerine kadar devam etmektedir. Limanı sayesinde antik dönemin İskenderiye, Kıbns,^uriye-Füistin^ve İtalya gibi önemli cam üretim merkezlerinden gelen çok sayıda ithal eser saptanmıştır. Aynca Geç Roma ve Bizans Dönemlerinde kentte üretim yapıldığına dair bulgular saptanmış, ancak kesin olarak atölye olabilecek bir yapı ortaya çıkarılmamıştır. Pek çok soru yanında yerel cam atölyelerinin varlığı ve konumlan sorusuna da, devam eden kazılar cevap verecektir.