Finansal performans-itibar ilişkisi : kredi tahsis süreci üzerine nitel bir araştırma

Abstract

Teknolojinin hayatına hızla nüfus ettiği, rekabet koşullarının sertleştiği yeni çağda, taklit edilmesi güç olan itibar, yarattığı rekabet avantajı ile kurumsal hayatın önemli bir parçası haline gelmiştir. İtibarın artan önemi nedeni ile farklı disiplinler tarafından çalışılmaya başlamıştır. Fikir birliğine varılmış ortak bir tanımı olmayan itibar farklı paydaş grupları açısında farklı değerlendirmelere konu olmaktadır. Her paydaş grubu açısından tanımı ve önemi de farklılaşmaktadır. Farklı paydaş grupları açısında itibarın tanımı ve önemi çalışılmış olmakla birlikte, bu çalışmada itibar kavramını kreditörlerin nasıl tanımladığı ve değerlendirdiği konusuna odaklanılmıştır. Yapılan çalışmada kreditörlerin itibarı değerlendirirken en çok finansal başarı, piyasa istihbaratı kavramlarını kullandıkları tespit edilmiştir. Çalışma Fombrun tarafından geliştirilen itibar katsayısı modelinde itibarın 6 farklı boyutu üzerinden yapılmış olup, kredi analistleri nazarında itibarın nasıl tanımlandığı ve nasıl değerlendirildiği sorusuna bu 6 boyut persfektifinde yanıt aranmıştır. Bu açıdan bakıldığında kredi analistlerinin itibarı ağırlıklı olarak duygusal çekicilik boyutu altında tanımladığı bunu vizyon ve liderlik ile finansal performans boyutlarının izlediği görülmektedir. Bu araştırma kapsamında yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlanmış ve kredi tahsis faaliyetinde bulunan 22 katılımcı yüz yüze ya da zoom üzerinden görüntülü görüşmeler yaparak gerçekleştirilmiştir. Araştırmada itibarın kredi değerlendirme süreçlerinde ne derece etkili olduğu ve itibarın finansal olmayan boyutlarının kredi değerlendirme sürecine etkisine odaklanılmıştır. Yapılan görüşmeler doğrultusunda kodlar belirlenmiş ve analiz oluşturulan 71 tematik kod üzerinden yapılmıştır. Oluşturalan kodlar ve görüşme detaylarında kredi analistlerinin kredi değerlendirme sürecinde itibarı önemli bulduğu, bununla birlikte kredi analistlerinin belirli durumlarda itibarın finansal olmayan boyutlarının finansal performanstan daha önemli konumda tuttuğu sonuçlarına ulaşılmıştır