Multispektral kameralar kullanılarak karnabahar bitkisinde tuzluluk stresinin belirlenme olanaklarının araştırılması

Abstract

Bu çalışma ile farklı tuz kaynakları ve tuzluluk düzeylerinin karnabahar bitkisinin bazı gelişim ve verim parametrelerine etkilerinin multispektral kameralar ile belirlenme olanaklarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi uygulama arazisinde, sera koşullarında yürütülmüştür. Çalışmada, kontrol konusu (T0C0), 4 tuz kaynağı (CaCl2 (T1), MgCl2 (T2), NaCl (T3) ve Na2SO4 (T4)), 3 tuzluluk düzeyi (3.0 (C1), 6.0 (C2) ve 9.0 dS/m (C3)) 3 tekerrürlü olarak uygulanmıştır. Bitki boyu, klorofil içeriği indeksi, stoma iletkenliği ölçümleri haftalık olarak, multispektral kamera ölçümleri ise her sulama öncesi olmak üzere yaklaşık iki haftada bir yapılmıştır. Multispektral kamera ile elde edilen görüntüler ArcGIS 10.7 programı yardımıyla işlenerek iki bantlı görüntüler oluşturulmuş ve Normalize Edilmiş Fark Bitki İndeksi (NDVI) hesaplamaları yapılmıştır. Hasat sonrasında karnabahar bitkisinin toprak üstü biyomas (gr/bitki), meyve yaş ve kuru ağırlıkları (gr/bitki), meyve çapı (cm) ve meyve kuru madde içeriği (%) belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre tuz konsantrasyonları tüm parametrelerde farklılığa yol açmıştır. Bununla birlikte farklı tuz kaynaklarının tuz konsantrasyonları ile karşılıklı etkileşimi meyve çapı, meyve yaş ve kuru ağırlıkları üzerinde etkili olmuştur. Söz konusu parametreler için T2C2, T2C3 ve T3C3 uygulamalarında en düşük değerler elde edilmiştir. Diğer parametrelerde olduğu gibi NDVI değerlerinde de tuz konsantrasyonlarındaki artışa bağlı olarak azalmalar belirlenmiştir. Ayrıca karnabahar bitkisi için hesaplanan NDVI değerleri ile CCI, stoma iletkenliği ve biyomas arasında kuvvetli bir ilişki (R2= 0.71, p<0.05) belirlenirken, meyve yaş ağırlığı ile orta düzeyde bir ilişki (R2=0.63, p<0.05) belirlenmiştir. Karnabahar bitkisi için multispektral kamera görüntülerinden yararlanılarak hesaplanan NDVI değerleri ile söz konusu gelişim ve verim parametrelerine yönelik tahminlerin yapılabileceği ve tuzluluk stresinin etkilerinin tespit edilebileceği sonucuna varılmıştır.