Sıcaklık ve ışığın çiçek Thripsi Frankliniella Occidentalis (Pergande) (Thysanoptera : Thripidae)'in gelişmesi ve çoğalması üzerine etkileri

Abstract

Bu çalışmada seralarda önemli bir zararlı olan çiçek thripsi Frankliniella occidental^ in seralarda kış aylarında maruz kaldığı belli süreterdeki düşük sıcaklıklara, ışık yoğunluğu ve ışıklanma süresindeki değişikliklere tepkisi belirlenerek mücadelesine temel olacak ekolojik veriler ortaya konmuştur. Denemelerde 600, 1200, 2400 ve 3600 lux ışık yoğunluklarınm; 6°C de 6 saat/gün (geri kalan süre 15°C), 9°C de 6 ve 12 saat/gün (geri kalan süre 20°C) tutmanın 1, 2, 4 ve 8 gün tekrarlanmasının; 9:15, 13:11 ve 16:8 saat (aydınlık: karanlık) ışıklanma sürelerinin bırakılan yumurta sayısı (adet), açılan yumurta sayısı ve oram (%), cinsiyet oranı (erkek: dişi) (%), gelişme süresi ve diğer bazı süreler (gün) yani yumurta açılma, larva, pupa, ovipozisyon ve postovipozisyon, ömür, generasyon ; larva canhlık oranı (%) ve pupa canlılık oranı (%) üzerine etkileri incelenmiştir. Işık yoğunluğu artırıldığında genelde bırakılan yumurta sayısı, açılan yumurta sayısı, erkek oranı, larva ve pupa canlılık oranlan artmış, yukarıda belirtilen periyodlar kısalmıştır veya gelişme hızlanmıştır. Yukarıda tanımlanan düşük sıcaklık uygulamaları 26°C sabit sıcaklıkta maruz bırakma ile kıyaslandığında düşük sıcaklıklarda (6°C ve 9°C) yukarıda tanımlanan periyodlar için maruz bırakma farklı tepkilere yol açmıştır. Örneğin 6°C de, bırakılan yumurta sayısı ve açılan yumurta sayısı azalmış, 9°C' de ise artmıştır. Böyle düşük sıcaklıklarda erkeklerin oranı azalmıştır. Yukarıda belirtilen periyodlar genelde uzamış, fakat postovipozisyon süresi ve ömür kısalmıştır. Larva canlılık oranı azalmış fakat pupa canlılık oranı artmıştır. Işıklanma süresinde tekrar farklı tepkiler tesbit edilmiştir. Işıklanma süreleri artırıldığında bırakılan yumurta sayısı azalmış, fakat açılan yumurta sayısı artmıştır. Erkek oranı azalmıştır. Larva süresi haricinde yukarıda belirtilen periyodlar kısalmıştır. Larva ve pupa canlılık oranlan 13:11 saat ışıklanma süresinde en yüksek bulunmuştur. Ayrı bir denemede 25 dişi başına erkek sayısı 1' den 20' ye kadar giderek artınldığında dişilerin oranı giderek artmıştır.