Kardelen (Galanthus Elwesii L.) tohumunun çimlenmesine ilişkin bazı fizyolojik sorunların saptanması

Abstract

Bu çalışmada, Batı Toroslarda doğal olarak yetişen kardelen {Galanthus elwesiiy'm. çoğaltılması amacıyla tohumlarının doğal ortam, sera ve laboratuvar koşullarında çimlendirilmesi konuları ele alınmıştır. Çalışmada kardelenin tohum kabuğunun kimyasal yapısının yanısıra, afterripening, dormansi ve vernalizasyon gibi fizyolojik özelliklerinin ortaya konması amaçlanmıştır. Araştırmanın arazi çalışmaları Alanya'nın Kayabaşı köyü ve Fakırcalı yaylası ile Gündoğmuş'un Kemalgazi yaylasındaki deneme alanlarında, sera çalışmaları Fiser A.Ş.'deki cam sera ve Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümüne ait uygulama arazisindeki plastik serada, laboratuvar çalışmaları yine aynı bölümün Fizyoloji laboratuvannda, tohumların kimyasal yapılarına ilişkin analizler Antalya îl Kontrol Laboratuvarı Müdürlüğünde ve Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Laboratuvannda yapılmıştır. Araştırma sonucunda, kardelenin doğal yetişme alanlarında yapılan denemelerde ekolojik faktörlerin tohumun çimlenmesi ve gelişmesi üzerinde çok etkili olduğu saptanmıştır. Arazi çalışmalarında mümkün olduğunca doğal koşullara bağlı kalmaya çalışılmıştır. Sera koşullarında yapılan denemelerde çimlenme için gerekli koşulların bulunmaması nedeniyle çimlenmede istenilen basan elde edilememiştir. Laboratuvar denemelerinde ise skarifikasyon, hormon ve soğuklatma uygulamalarının tohumların çimlenmesi üzerinde fâzla bir etkisinin bulunmadığı belirlenmiştir. Sadece GA3 uygulaması tohumların çimlenmesi üzerinde az da olsa etkili olmuştur. Bundan sonraki çalışmalarda bu uygulamaların yanısıra bitkinin genetik yapısının da belirlenerek fizyolojik sorunlara müdahele edilmesi gerekmektedir.