Gebelerin depresyon belirtileri ile sağlık uygulamaları davranışları arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırma gebelerin depresyon belirtileri ile sağlık uygulamaları davranışları arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır. Materyal ve Metot: İlişkisel desendeki araştırmanın örneklem grubu Temmuz 2018 ve Aralık 2020 tarihleri arasında Güneş Aile Sağlığı Merkezi ve Necip Fazıl Kısakürek Aile Sağlığı Merkezi'ne kayıtlı 250 gebeden oluşmuştur. Araştırma kapsamına Türkçe okuma yazma bilen, ilaç kullanımını gerektiren bir psikiyatrik hastalığı olmayan, gebeliği komplikasyonsuz devam eden ve sağlıklı bir fetüse sahip olan gebeler alınmıştır. Araştırma verileri "Tanıtıcı Bilgi Formu", "Edinburg Depresyon Ölçeği (EDÖ)" ve "Gebelikte Sağlık Uygulamaları Ölçeği" (GSUÖ) ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; bağımsız t-testi, tek yönlü varyans analizi (tek yönlü ANOVA), pearson momentler çarpımı korelasyon analizi, regresyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Gebelerin yaş ortalaması 28.10±5.09 , %26'sı ilköğretim mezunudur, %75.6'sı çalışmamaktadır, %76.4'sinin gebeliği planlıdır. Gebelerin EDÖ toplam puan ortalamasının 7.40±5.02 ve GSUÖ toplam puan ortalamasının 127.08±12.97 olduğu belirlenmiştir. Yaş ile EDÖ toplam puanı arasında negatif yönlü ve gebenin eğitim durumu, çalışma durumu, eşin eğitim durumu, gelir durumu ve sosyal destek ile GSUÖ toplam puanı arasında pozitif yönlü bir ilişki vardır (p<0.05). Yaş ile GSUÖ toplam puanı arasında anlamlı bir ilişki yoktur (p>0.05). Hane halkı sayısı ile GSUÖ toplam puanı arasında negatif yönlü bir ilişki vardır (p<0.05). Gebelik haftası (trimester) ve gebeliğin istenme/planlanma durumu ile hem EDÖ hem de GSUÖ toplam puanları arasında anlamlı bir ilişki yoktur (p>0.05). GSUÖ toplam puanı ile EDÖ toplam puanı arasında istatistiksel olarak anlamlı, negatif yönlü ve düşük düzeyli ilişki vardır (p<0.05). Sonuç: Gebelerin sağlık uygulamalarının gebelik depresyon belirtilerini azaltmada etkili olduğu bulunmuştur. Çalışma sonucunda gebelikte sağlık uygulamalarına verilen önemin arttırılmasının gebelik sürecinde depresyon belirtisi gösteren gebelerin erken dönemde tespit edilmesinde önemli olduğu söylenebilir.