Covid-19 salgın sürecinde lise öğrencilerinde akran ilişkileri ve internet bağımlılığının incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, lise öğrencilerinde akran ilişkilerinin internet bağımlılığına etkisinin ne kadar ve ne yönde olduğunu araştırmak ve literatürde bu konulara yönelik araştırmalara katkı sağlamak amacıyla gerçekleştirilmiş betimsel bir çalışmadır. Araştırmanın örneklem grubunu, 2020-2021 Eğitim- Öğretim yılı 1. döneminde Antalya İli Kumluca İlçesi'n de bulunan fen lisesi, sosyal bilimler lisesi,spor lisesi, anadolu liseleri, imam hatip liseleri ve meslek liselerinin 9., 10., 11. ve 12. sınıfında aktif olarak kayıtlı olan 435 (256 kadın, 179 erkek) öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada öğrencilerin internet bağımlılık düzeyini ölçmek için İnternet Bağımlılığı Ölçeği (İBÖ) ve akran ilişkilerini belirlemek amacıyla Akran İlişkileri Ölçeği (AİÖ) kullanılmıştır. Öğrencilerin bireysel değişkenlerine ilişkin verileri belirlemek amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel BilgiFormu (KBF) kullanılmıştır. Araştırma verileri çoklu regresyon ve lojistik regresyon kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, eğitim öğretim dışında başka amaçlarla internete bağlanan öğrencilerde, eğitim öğretim amacıyla internete bağlananlara göre internet bağımlılığı gelişme riski daha yüksek bulunmuştur. Akran ilişkileri ölçeği alt boyutlarından akranlar arası yardımlaşma oranı az olanlarda, akranlar arası yardımlaşma fazla olanlara göre; akranlar arası çatışma fazla olanlarda, akranlar arası çatışma az olanlara göre internet bağımlılığı riski daha yüksek bulunmuştur. Araştırmada cinsiyet, yaş düzeyi, okul türü, anne baba birliktelik durumu, internet bağlanırken kullanılan cihaz türüne göre internet bağımlılığı risk düzeyinin farklılaşmadığı bulunmuştur. Araştırma bulguları alanyazın ışığında tartışılmış ve yorumlanmıştır. Bundan yola çıkılarak araştırmacılara ve uygulayıcılara önerilerde bulunulmuştur.