Kükürtdioksit'in (SO2) öğrenme üzerine etkisi

Abstract

Yaşlılıkta oluşan komplikasyonlarda serbest radikallerin önemli rolü olduğu bir çok çalışmada gösterilmiştir. Diğer yandan; hava kirliliğini oluşturan önemli etkenler içerisinde yer alan S02'nin de serbest radikal oluşumunu arttırarak zararlı etkiler oluşturduğu bilinmektedir. Dolayısıyla; S02'nin değişik yaştaki bireylerin öğrenme ve hafızalarını nasıl etkileyebileceğinin araştırıldığı bu çalışmada 60 adet sıçan kullanılmıştır.Bu hayvanlar rastgele olarak; 1. Genç kontrol (GK) ZOrta-yaşlı kontrol (OYK) 3. Yaşlı kontrol ( YK) 4.SO2 a'an 9enc 9mP (GSO2) 5.SO2 alan orta-yaşlı grup (OYSO2) 6.SO2 alan yaşlı grup (YSO2) olmak üzere 6 eşit gruba bölünmüştür. 1.,2. ve 3. gruplara özel bir düzenekte 6 hafta boyunca günde 1 saat filtre edilmiş atmosfer havası solutulurken, 4.,5. ve 6. gruplara aynı düzenekte aynı süre ve zamanda 10 ppm dozunda SO2 solutulmuştur. Deneysel sürenin sonunda hayvanlara pasif ve aktif sakınma testleri uygulanarak sonuçları kaydedilmiştir. Bu kayıtlardan sonra biyokimyasal parametrelerin ölçümü için hayvanların beyinleri çıkarılarak hipokampusları ayrılmıştır. Beyin bakır-çinko süperoksid dismütaz (Cu, Zn-SOD) enzim aktivitesi, yaşa bağlı olarak azalırken, GSO2 ve OYSO2 gruplarında artmıştır.Glutatyon peroksidaz ( GSH-Px ) enzim aktivitesi OYK grubunda düşük bulunmuştur. SO-2'nin bu enzim aktivitesini genç grupta önemli ölçüde azalttığı gözlenmiştir. Katalaz ( CAT ) enzim aktivitesi üzerine yaşın ve SO^'nin etkisi görülmemiştir. Hipokampus GSH-Px enzim aktiviteleri üzerinde hem yaşın hem de S02'nin önemli ölçüde azaltıcı bir etkisinin olduğu saptanmıştır. Diğer yandan thiobarbitürik asit reaktif ürünleri (TBARS ) üzerinde yaşın ve SO^'nin arttırıcı bir etkisi olduğu izlenmiştir. Pasif öğrenme cevapları üzerine yaşın ve SO^'nin herhangi bir etkisi gözlenmemiştir. Aktif sakınma cevapları dikkate alındığında yaşın önemli bir etkisi görülürken, S02'nin ilave bir etkisi tesbit edilmemiştir.