Uluslararası öğrencilerin kültür şoku, öz-yeterlilik, yaşam doyumu ve uyum stratejileri: bir karma yöntem araştırması

Abstract

Bu araştırmada uluslararası üniversite öğrencilerinin kültür şoku, öz-yeterlik, yaşam doyumu ve uyum stratejilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bir devlet üniversitesinde gerçekleştirilen araştırmada karma iç içe geçmiş tek durumu çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırmanın ilk aşamasında, 13 uluslararası öğrenciyle yarı yapılandırılmış görüşme yapılmıştır. Nitel verileri analiz etmek için NVivo paket programından yararlanılmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasında ise nicel veri toplamak için anket kullanılmıştır. Nicel veriler SPSS-20 paket programı ile farklı betimsel ve çıkarımsal istatistikler kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular, uluslararası öğrencilerin tercihlerini etkileyen faktörlerine ilişkin yanıtlarına bakıldığında 'burs kazanma' uluslararası öğrencilerin Türkiye'yi tercihlerinde en önemli faktör olduğunu belirtmişlerdir. İkinci olarak uluslararası öğrencilerin kişisel deneyimlerine ilişkin öğrencilerin ilk aşamasında çoğunda, heyecan duygusunun ön planda olduğu gözlemlenmiştir. Üçüncü amaç olarak çoğu öğrenci Oberg (1960) tarafından tarif edilen şekilde kültür şoku yaşadıklarını belirtmişlerdir. Dördüncü olarak bütünsel değerlendirildiğinde uluslararası öğrencilerin öz-yeterlik düzeyleri yüksek olduğu söylenebilir. Beşinci olarak uluslararası öğrencilerin sosyo-kültürel süreçlere uyum düzeylerine bakıldığında zorlandıkları şeklinde görüş bildirmektedirler. Altıncı olarak öğrencilerin yaşam doyum düzeylerine bakıldığında yaşam doyum düzeylerine ilişkin orta ya da kısmen katılıyorum şeklinde görüş bildirmektedirler. Bu çalışmanın yedinci amacı olarak öz-yeterliğin, öğrencilerin Türkiye'de kalma süreleri ve sosyo-kültürel süreçlere uyumlarında yaşadıkları genel kültür şokuna önemli bir yordayıcı olarak görülmektedir. Sekizinci ise öğrencilerin sosyo-kültürel süreçlere uyumların, öğrencilerin yaşam doyumlarında önemli bir yordayıcı olduğu görülmektedir. Son olarak da uluslararası öğrenciler tarafından kültürel farklılıklar ve şoklarla başa çıkmak için önerilen stratejiler şöyle ifade edilmiştir: Yabancı ve Türk arkadaş edinilmeli, iyimser olunmalı, çaba gösterilmeli, dile hâkim olunmalı, turistik yerlerde gezilmeli, yurt dışına çıkmadan önce iyi hazırlanmalı, lisansüstü seviyede eğitim için yurt dışına çıkılmalı, siyasete hiç karışılmamalıdır.