Resmi ve özel okulların kurum kültürü bakımından karşılaştırılması

Abstract

İçinde birey bulunan her kurum bir kültüre sahip olduğu gibi, okulların da kendilerine has kültürleri vardır. Bireylerin içinde yer aldığı kurumu benimsemesi ve içinde yer aldıkları kurumun vizyonuna, misyonuna bağlılık duymasıyla; kurumların ilerlemesi, hedeflerine ulaşması arasındaki ilişki şüphesizdir. Eğitim sisteminin en önemli ve etken parçası olan okulların sahip olduğu kurum kültürü kendisini, çalışanlarını etkilediği gibi bir üst sistem olan toplumu da etkilemektedir. Okulun en önemli ve en açık özelliği, üzerinde çalıştığı hammaddenin toplumdan gelen ve topluma giden insan olmasıdır. Bu nedenle, okullarda kurum kültürü daha çok önem kazanmaktadır. Hal böyleyken ülkemizin en önemli kurumlarından olan resmi ve özel okullarda kurum kültürünün tespit edilmesi ve bu okulların birbirleriyle karşılaştırılması, içinde bulunduğumuz durumun aydınlatılması bakımından önemlidir. Bu anlamda bu araştırmada resmi ve özel okullarda kurum kültürünün betimlenerek karşılaştırılması amaçlanmıştır. Araştırmada görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırma verileri, örgüt kültürünün boyutlarını içeren görüşme sorularının katılımcılarla yüz yüze görüşülerek sorulması ve cevaplandırılmasıyla elde edilmiştir. Bunun için kullanılan veri toplama aracı yapılandırılmış görüşme formundan oluşmaktadır. Araştırmada kullanılan görüşme formu Cooke ve Rousseau'nun geliştirdiği "örgüt kültürü envanteri"nden yararlanılarak hazırlanmıştır. Araştırmada Antalya İlinde bulunan bazı resmi ve özel okullarda çalışan 24 öğretmen ve 6 yönetici ile görüşme yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, en büyük problemi resmî okullardaki öğretmenlere nazaran iş garantisi ve meslek yasası olmayan özel okul öğretmenlerinin içerisinde bulunduğu belirsizlik okul kültürünü içselleştirme noktasında en büyük engeli teşkil etmektedir. Bununla beraber resmî okullarda da özel okullara nazaran okul kültürünü oluşturmada önemli eksiklikleri söz konusudur. Bu araştırma ile resmi ve özel okullarda çalışan yönetici ve öğretmenlerin kurum kültürü algılarına göre elde ettiğimiz bulgularda ortaya çıkan farklılıklarla resmi ve özel okullarda kurum kültürünün betimlenmesi sayesinde, okulların genel amaçları ve okullarda görev yapan personelin gereksinimleriyle karşılaştırılmasının yararlı olacağı ve okul yönetimi alanındaki uygulamalara da katkı sağlayacağı düşünülmüştür.