Sosyal bilgiler eğitiminde çok kültürlülük üzerine öğretmen görüşlerinin incelenmesi: Akdeniz bölgesinde bir il

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Sosyal Bilgiler Öğretim Programında çok kültürlü eğitim yaklaşımına hangi düzeyde ve nasıl yer verildiğini tespit etmek, sosyal olguların okul ortamında öğrenciye aktarımında önemli yeri olan sosyal bilgiler dersinin temsilcisi olan branş öğretmenlerinin bu kavramla ilgili algılarını, farkındalıklarını ve bilgi birikimlerini ortaya koymaktır. Araştırma, öğretmenlerin çok kültürlülük ve çok kültürlü eğitim konuları hakkında bilgilerini belirlemek, bu konudaki algılarını değerlendirmek ve bilgi birikimlerini ortaya koymak amacı ile nitel araştırma yöntemleri ile yürütülmüştür. Bu amaçla 11 adet açık uçlu sorudan oluşan bir görüşme formu hazırlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, Akdeniz bölgesinde bir ilde, ortaöğretim kurumlarında görev yapan 20 adet sosyal bilgiler öğretmeni oluşturmaktadır. Katılımcılar, çok kültürlülük bağlamında önemli görülen iki ilçe okullarında görev yapan öğretmenlerdir. Hazırlanan formlar 20 adet sosyal bilgiler öğretmenine uygulanmıştır. Katılımcıların belirlenmesinde gönüllülük esası dikkate alınmıştır. Diğer önemli kriter ise çalışmaya katılan sosyal bilgiler öğretmenlerinin en az 5 yıl görev yapmış olmalarıdır. Araştırma sonucunda, katılımcıların çok kültürlülük algılarının olumlu olduğu, eğitim sistemimizde çok kültürlülük ile ilgili birtakım eksiklerin yer aldığı, 2005 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı' nın milli tarih temalı, 2018 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı' nın hoşgörü-farklılıklara saygı temelli olduğu, 2005 sınıf içi uygulamaların program eksikliğinden dolayı yetersizliği, 2018 sınıf içi uygulamaların öğretmenlerin çabalarıyla daha olumlu olduğu, 2005 ders kitaplarının içerikte bilgi kavram eksikliklerinin yaşandığı, 2018 ders kitaplarının ise hem olumlu hem olumsuz taraflarının var olduğu sonucuna ulaşılmıştır.