Özel gereksinimli öğrencilerin eğitiminde sosyal bilgiler dersinin yeri ve önemi

Abstract

Özel eğitim hizmetleri ağırlıklı olarak özel eğitim sınıfları ve kaynaştırma yöntemi ile verilmektedir. Özel eğitimin temel amacı, uyarlanabilir beceriler kazandırmak ve bağımsız yaşam becerilerinin geliştirilmesidir. Özel eğitimin temel varsayımı, özel eğitim sınıfları ve kaynaştırma eğitimi yoluyla, öğrencinin akranlarıyla iletişimini ve sosyal kabulünü artırmak aynı zamanda bu öğrencilerin entegrasyonunu ve sosyalleşmesini sağlamaktır. Eğitim programları sosyalleşme için bir çerçeve sağlar. Sosyal bilgiler dersi toplumsallaşmaya vurgu yapan en önemli derslerden biridir. Sosyal bilgiler dersi; özel eğitim öğrencilerinin toplumda bağımsızlık kazanmaları ve bazı temel becerileri öğrenmeleriyle topluma dahil edilmesini, kendi kendine yetebilen bir birey olmalarını sağlayarak dersin temel hedeflerini kazanmalarına yardımcı olmayı amaçlamaktadır. Bu çalışma özel gereksinimli öğrencilerin eğitiminde sosyal bilgiler dersinin yeri ve önemini incelemeyi amaçlamıştır. Çalışma nitel araştırma yöntemi, durum çalışmasına uygun olarak tasarlanmıştır. Çalışma 2019-2020 eğitim-öğretim yılında Antalya ilinin Kepez ilçesinde yapılmıştır. Çalışmaya toplam 20 sosyal bilgiler ve özel eğitim öğretmeni katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu işe koşulmuştur. Araştırma verilerinin analizi sonucunda ulaşılan başlıca sonuçlar; öğretmenlerin büyük kısmı öğrencilerin soyut kavramları öğrenmekte zorlandıkları, özel eğitim öğrencilerine yönelik bireysel planlamalar yapılması, konuların çok uzun tutulduğu ve gereksiz konulara yer verildiği, bireysel ve sosyal etkinliklerin artırılması gerektiği, görsel materyallerin daha etkin ve sıklıkta kullanılması gerektiği ve sosyal bilgiler dersinin özel gereksinimli öğrencilerin sosyalleşmesi üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğu yönündedir.