Vegan yaşam tarzına sosyolojik yaklaşım: Antalya kenti örneği

Abstract

Veganlığın bir beslenme pratiğinin ötesinde yaşam tarzı olması, sosyolojik olarak değer-lendirilmesini ve o topluluğa dahil bireylerin iyi anlaşılmasını sağlayacaktır. İnsanların vegan olma nedenlerini, bu araştırma ile ortaya koymak ve Antalya'daki veganların değer motivas-yonlarını belirlemek, çalışmanın amaç ve kapsamını oluşturmaktadır. Bireylerin vegan olmada-ki nedenlerinin, daha önceki araştırmalarda da saptanmış olduğu, literatür araştırması sırasında tespit edilmiştir. Bu çalışmanın alan araştırmasında vegan bireylerle yapılan görüşmelerde, ve-gan olmanın nedenleri arasında; tüketim kültürüne dahil olmak, farklı olma ve farkındalık ya-ratma isteği, sosyal statüye sahip olmak gibi yeni nedenlerin gözlemlenmesi, araştırmanın hem biricikliğini hem de literatüre kazandırılacak yeni düşüncelerin tartışılmasını sağlayacaktır. Bu araştırmada; veganlığın tarihsel gelişimi, veganların vegan olma isteklerinin nedeni olarak belirttiği sağlıksal, toplumsal cinsiyet rolleri, hayvan hakları, ekolojik dengenin yeniden sağlanması ve karbon ayak izinin küçültülmesi, biyoetiksel nedenler, tüketim kültürü, kimlik olarak ve statüsel değer olarak veganlık ele alınmıştır. Bunun için, amaçlı örnekleme yöntemle-rinden olan ''kartopu veya zincir örnekleme yöntemi'' ile nitel bir araştırma yürütülmüştür. Antalya kentinde yaşayan, 15 yaş ve üzerinde olan en az iki aydır vegan yaşam tarzına sahip bireylerle görüşmeler yapılmıştır. Araştırma öncesinde 3 kişi ile bir pilot görüşme gerçekleşti-rilmiştir. Pilot görüşme sonrasında görüşme formunda düzenlemeye gidilmemiştir. Görüşmeler 16.01.2020-17.09.2020 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Kişilerden izin alınarak görüşme-ler ses kayıt cihazı ile kayda alınmıştır. Ses kaydının yapılmasına izin vermeyen 38 kişinin fi-kirleri not alınmıştır. Görüşmeler ortalama 17,5 dakika sürmüştür. Görüşülen kişi sayısı 50'dir. Araştırmanın mülakat sonuçlarından elde edilen veriler maxqda programında kodlanarak nitel araştırma yöntemi kullanılarak yorumlanmıştır. Konu elde edilen veriler doğrultusunda tartı-şılmış ve sonuca göre öneriler de bulunulmuştur.