Abstract:
Tarih başlangıcından günümüze kadar Gök-Tanrı, Maniheizm, Budizm, Hristiyanlık, Musevilik gibi farklı dinlerin mensubu Türkler 10. Yüzyılda İslamiyet'i benimsedi. Türkler X. yüzyılda kitleler halinde İslam dinine geçmeye başladıktan sonra mukaddes kitap Kuran'ı Türkçeye tercüme etmeye başlamışlardır. Kuran tercümeleri, Türk dili tarihini öğrenme, Türk dilinin gelişme sürecini takip etme ve inceleme imkānı sağlayan kıymetli eserlerdir. Özellikle Karahanlı döneminde başlayan bu tercüme faaliyetleri daha sonra Anadolu'ya yerleşen Türkler tarafından devam ettirilmiş, bugün birçok kütüphanede muhafaza edilen kuran tercümelerine ulaşılmıştır. İlk olarak bu çalışmada, Kur'an tercümeleri tarihi hakkında bazı bilgiler sunulmuş ve Doğu ve Batı Türkçesindeki yapılan çalışmalar tanıtılmıştır. Daha sonra ses bilgisi ve şekil bilgisi ele alındıktan sonra metinden örnekler verilerek açıklanmıştır. Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait Manisa İl Kütüphanesinde 931 numarada kayıtlı olan satır arası bir Kuran tercümesinin, Latin alfabesine aktarılmasından oluşur. Sonuç olarak, çalışmanın temel amacı; Kuran Tercümelerinin söz varlığı ve sözlük çalışmalarının yanı sıra Türk Dili gramerinin önemi vurgulanmaya çalışılmış ve Türkçenin tarihsel dönemlerini aydınlatmaya çalışılmıştır. Bu çalışma gramer eksikliğine katkı sağlamış ve Türkçenin gücünü ortaya çıkarmıştır.
