Gazete haberlerinde ideoloji çözümlemesi: 24 Haziran 2018 Cumhurbaşkanı ve milletvekili genel seçimi örneği

Abstract

İdeoloji kavramı tarihsel süreç içindeki dönüşüm ve değişimler paralelinde farklı şekillerde tanımlanmıştır. Marksist ve Batı Marksist düşünürler de bu kavramı farklı biçimlerde yorumlamışlardır. Toplumdaki belirleyiciliğine paralel olarak medyanın haber içeriklerinin oluşumunda ideolojinin önemli rolü bulunmaktadır. Medya, temelde tarafsız olması beklenen bir güç olsa da ideoloji ve ekonomiden bağımsız kültürel üretim yapılamayacağı da bilinen bir olgudur. Medya, kitleleri etkileyebilmek adına içeriklerinde ideolojiyi fazlasıyla kullanır. Gazetelerin ideolojileri haberdeki söyleme yansımakta ve toplumun belli bir amaç etrafında manipüle edilmesi amaçlanabilmektedir. Bu araştırma kapsamında 24 Haziran 2018 Cumhurbaşkanlığı ve Genel Seçimleri öncesi Türkiye'de yayınlanan ve farklı ideolojik görüşlere sahip 11 gazetenin seçimlerle ilgili haberleri analize tabi tutulmuştur. Gazete haberlerinin çözümlenmesinde eleştirel söylem analizinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, gazetelerin çoğunun haberlerin inşasında yakınlık içinde oldukları ideolojiyle paralel söylemler ürettikleri anlaşılmıştır. Özellikle ideolojik bakımdan uzak olduğu düşünülen siyasi partilerin haberlerinde olumsuz söyleme daha çok başvurulmuştur. Diğer yandan aynı haberin faklı ideolojik görüşe sahip gazetelerde farklı biçimde aktarıldığı bulgulanmıştır.