Bütçe açığı, cari işlemler arasındaki ilişki ve Türkiye örneği (1994-2010)

Abstract

Bu çalışma Türkiye'nin farklı bir döneminde ikiz açıkların varlığını araştırmaktadır. Bilindiği üzere, İkiz Açıklar Hipotezi, bütçe açığı ile cari işlem açığı arasında pozitif yönlü bir ilişkinin var olduğunu ileri sürmektedir. Bu hipoteze göre bütçe açıkları ile cari açılar arasında nedenselliğin var olması yanında, bu açıklar aynı zamanda ortaya çıkarak paralel bir yol izlemektedirler. Oysa bu hipoteze Ricardocu'lar şiddetle karşı çıkarak böyle bir ilişkinin varlığını kabul etmemekte ve kendi hipotezlerini destekler deliller ile bunu kanıtlamaya çalışmaktadırlar. Bu ifadelerden de anlaşılacağı üzere iki farklı yaklaşım arasındaki tartışmalar devam ederken, İkiz Açıklar Hipotezi açık ekonomilerde hem teorik hem de ampirik olarak en fazla çalışılan makroekonomik konularından biri olmuştur.Çalışmanın amacı İkiz Açıklar Hipotezi'nin Türkiye için varlığının araştırılması ve var ise ilişkinin yapısı ve yönünü incelemektir. Araştırma için 1994?2010 dönemine ait aylık veriler kullanılmıştır. Bütçe açıkları ile cari işlemler açıkları arasındaki ilişkinin varlığı ve yönünü sınamak için Granger Nedensellik testi yapılmıştır.Nedensellik testi sonuçları, iki açık arasında karşılıklı bir etkileşim bulunduğunu dolayısıyla Keynesyen Geleneksel Görüş'ün 1994?2010 dönemi Türkiye'si için de geçerli olduğunu ortaya çıkarmıştır. Bu sonuç Geleneksel Keynesyen ikiz açıklar hipotezini destekler yöndedir. Ayrıca bütçe ve cari açık arasındaki ilişkinin yönünün cari açıktan bütçe açığına doğru olduğu sonucuna varılmıştır. Diğer bir ifade ile cari açık bütçe açığına sebep olurken bütçe açığı cari açığa sebep olmamaktadır.