Döviz kuru riski analizi: Türkiye üzerine ampirik bir inceleme

Abstract

Döviz kuru riski, 1970'li yılların başlarında Bretton Woods Sistemi'nin terkedilmesinden sonra, uluslararası finansın en önemli konularından biri haline gelmiştir. Bu sistemin uygulamasının son bulması sonucunda, ülkeler paralarını dalgalanmaya bırakmış ve kurların gelecekte alacağı değerlerin tam olarak bilinememesi başlı başına bir risk unsuru haline gelmiştir. Değişen döviz kurları, firmaların ve dolayısıyla sektörlerin piyasa değerini kaçınılmaz olarak etkilemektedir. Bu etkinin tespit edilebilmesi için, döviz kurları ile firma/sektör piyasa değerleri arasındaki ilişkinin incelenmesi gerekmektedir. Bu çalışmada 12.01.2004- 26.11.2007 tarihleri arasında İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (İMKB) işlem gören firmalardan oluşan ve verileri kesintisiz olan yirmi dört sektör (sanayi, gıda içecek, tekstil, orman kağıt basım, kimya petrol plastik, taş toprak, metal ana, hizmetler, elektrik, ulaştırma, turizm, ticaret, iletişim, mali, bankacılık, sigortacılık, leasing factoring, holding yatırım, gayrimenkul yatırım ortaklığı, teknoloji, bilişim, savunma ve menkul kıymet yatırım ortaklığı) incelenmiştir. Haftalık sektör endeks değeri verilerinin kullanıldığı çalışmada, döviz kuru olarak euro, dolar ile euro ve doların aritmetik ortalamasından oluşan döviz sepeti kullanılmıştır. Başta genişletilmiş regresyon modeli kullanılarak yapılan analizde, euronun değerinde meydana gelen bir artışın, sektörlerin %66'sını negatif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Sonuçlar kullanılan modele ve kura göre farklılıklar göstermektedir.