Türkiye'de üzüm pazarlaması ve dış ticaretimizdeki yeri

Abstract

Türkiye'de üzöm yetiştiriciliğinde hasattan pazarlamaya kadar geçen değişik evreler tartışılmıştır. Ayrıca; üretim ve dışsatım ile ilgili son veriler sunulmaktadır. Türkiye, üzüm üretimi bakımından dünyada 6. sırada, alan bakımından ise 5. sırada yer alır. Yıllık üzüm üretimi yaklaşık 3,5 milyon tondur. Bunların çoğu yerel tüketim şekillerinde (köfter, sucuk, pekmez gibi) ve kurutularak değerlendirilir. Diğer tüketim şekilleri; sofralık üzüm ve şarap yapımıdır. Türkiye yılda yaklaşık 100.000 ton çekirdeksiz kuru üzümü başta İngiltere, Almanya, Hollanda gibi Avrupa ülkeleri olmak üzere yurt dışına ihraç eder. İskandinavya ve Uzakdoğu ülkeleri Türkiye'nin kuru üzüm dışsatımı için potansiyel pazarlardır. Türkiye çekirdeksiz kuru üzüm dışsatımında dünyada başı çekmesine rağmen sofralık üzüm dışsatımında üzüm çeşitlerinden, ulaşımdan, paketlemeden ve pazarlamadan kaynaklanan bazı problemleri vardır. Türkiye'nin yıllık sofralık üzüm dışsatımı yaklaşık 15.000 tondur. Dışsatımı yapılan başlıca üzüm çeşitleri Çekirdeksiz, Razakı, Cardinal, Tarsus Beyazı ve Müşküle'dir. Türkiye'nin yıllık dışsatım değeri yaklaşık 15 milyar dolardır. Bu gelirin çoğu sanayi ürünlerinden sağlanır. Tarımsal ürünlerin toplam dışsatımdaki payı %14'tür. Çekirdeksiz kuru üzümün, dışsatımı yapılan tarımsal ürünler içindeki payı ise %6,5tur.