PISA 2015 Türkiye uygulamasında bazı öğrenci değişkenlerinin fen okuryazarlığı ve okuma becerileri başarısına etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (PISA) 2015 Türkiye verileri kullanılarak, PISA uygulamasına katılan öğrencilerin Fen okuryazarlığı başarı puanı ile Okuma becerileri başarı puanı arasındaki farkı açıklamakta bazı değişkenleri etkileri incelendi. Öğrencilerin Fen ya da Okuma becerileri puanlarının birbirlerine göre yüksek ya da düşük olmasında Matematik okuryazarlığı puanı, haftalık fen ders saati, işbirliği ve ekip çalışması, öğretmen adilliği, bilimsel etkinlik, haftalık okul dışı çalışma süresi, geniş bilim konularına ilgi, okula ait olma duyusu, öğrenci tutumları motivasyon eğilimleri ve sınıf tekrarı değişkenlerinin etkisi araştırıldı. Yöntem olarak genel tarama modeli olan ilişkisel tarama modelinden faydalanılarak öğrencilerin bilişsel testlerden aldığı başarı puanları ve uygulanan öğrenci anketinden anlamlı sonuç verilebileceği düşünülen değişkenler seçilerek uygun görülen analiz programına aktarılarak değerlendirilmiştir. Bu çalışma da tabakalı seçkisiz yöntemiyle okullar ve okuldaki öğrenciler seçilmiştir. Türkiye de bu araştırmaya katılabilecek ulaşılabilir 15 yaşındaki öğrenci evreni 925,366 öğrenci olarak ifade edilmiş ve örneklemi 5,895 öğrenci olarak belirlenmiştir. Bu veriler Kantil Regresyon tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. İki değişken arasındaki matematiksel ifadeyi tespit etmek için kullanılan etkili bir yöntemdir. Bağımlı değişken elde edilirken, her öğrencinin ortalama Fen okuryazarlığı ve Okuma becerileri puanı hesaplanmış ve Fen puanından Okuma puanı çıkarılarak yeni bir puan elde edilmiştir. Elde edilen puanlarda 3 farklı kantil aralıklarına ayrılmış ve 0,9 kantil aralığı Fen okuryazarlığı puanı Okuma becerileri puanından yüksek olanları, 0,5 kantil aralığı Fen ve Okuma puanları birbirlerine eşit olanları, 0,1 kantil aralığı da Okuma becerileri puanı Fen okuryazarlığı puanından yüksek olanlar şekilde belirlenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, 0.9 kantil aralığında haftalık fen ders saati ve 0.5, 0.9 kantil aralığında haftalık okul dışı çalışma süreleri değişkeni istatistiki açıdan anlamsız (t ≥ 1,96 ve p ≥ 0.05) olduğu görülmüştür. Matematik okuryazarlığı, işbirliği ve ekip çalışması, öğretmen adilliği, bilim etkinlikleri, geniş bilim konularına ilgi, okula ait olma duyusu, öğrenci tutumları motivasyon eğilimleri ve sınıf tekrarı değişkenleri 0.1, 0.5 ve 0.9 kantil aralıklarında anlamlı (t ≥ 1,96 ve p ≥ 0.05) olduğu saptanmıştır. İncelenen diğer (0.1) kantil aralıklarında tüm değişkenlerin anlamlı (t ≥ 1,96 ve p ≥ 0.05) olduğu gözlendi.