İlkokul ve ortaokullarda yaşanan finansman sorunlarına ilişkin yönetici ve veli görüşleri

Abstract

Türkiye'de temel eğitim, anayasanın 42. Maddesi gereğince ücretsiz bir hak olarak güvence altına alınmıştır. Ancak bu görevi yüklenen devlet, kaynakları merkezi yönetim aracılığıyla aktardığından, okulların birçok ihtiyacı yeterince karşılanamamaktadır. Bu da okul yönetimlerini, farklı yollarla kaynak bulmaya ve bağış almaya yönlendirmektedir. Toplanan bu bağışlar her dönemde, okul yönetimi ile velileri karşı karşıya getirmiştir. Okullardaki finansman sorunları bu araştırmanın yapılmasının en önemli nedenlerinden biridir. Bu araştırma, ilkokul ve ortaokullarda yaşanan finansman sorunlarını yönetici ve veli görüşleri ile ortaya koymak ve elde edilen bulgular eşliğinde öneriler geliştirebilmek amacıyla gerçekleştirilen, nitel bir çalışmadır. Veriler, okul müdürleri ve velilerin görüşlerini daha ayrıntılı olarak ifade edebilmelerine olanak sağlayan nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim (fenomenoloji) çalışması tekniği yoluyla toplanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Antalya ilinde Muratpaşa, Kepez ve Konyaaltı ilçelerinden rastgele seçilmiş on ilkokul ve on ortaokuldaki yöneticiler ve veliler olmak üzere, toplam 40 katılımcı oluşturmaktadır. Araştırmada katılımcı görüşleri, araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla alınmıştır. Görüşme kayıtları metin haline dönüştürüldükten sonra içerik ve doküman analizi yöntemi ile veriler analiz edilmiştir. Elde edilen kavramlardan birbiri ile ilişkili olanlar gruplanarak temalar oluşturulmuştur. Ayrıca okul bütçe raporları incelenerek doküman analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda; okul yöneticilerinin aktarılan kaynak yetersizliği nedeniyle, kaynak arayışına gittiği, bu nedenle eğitime yeterince vakit ayıramadıkları görülmüştür. Bunun yanında finansal kaynak arama etkinlikleri, okul yöneticilerinin yönetsel faaliyetlerini olumsuz etkilediği görülmüştür. Milli Eğitim Bakanlığının okul yöneticilerinden beklentisinin, okulun eğitim öğretim hizmetlerinin sağlıklı bir şekilde müfredat doğrultusunda işleyişini sağlamak olduğu yöneticiler tarafından saptanmıştır. Ancak okulların finansal problemleri nedeniyle, yöneticilerin çoğu zaman, önceliği bu problemlere verdikleri görülmüştür.