Antalya ili camilerinde ahşap süsleme

Abstract

Bu çalışmada Antalya İli sınırları içinde bulunan camilerdeki ahşap süslemeler incelenmiştir. İncelenen camiler, Antalya merkez ve ilçeleri ile bu ilçelere bağlı köylerde dağılım göstermektedir. Günümüzde 19 ilçesi bulunan Antalya'nın yalnızca 8 ilçesinde ahşap süslemeli camiye rastlanmıştır. Akseki ve Elmalı'da sekizer, Alanya ve Muratpaşa'da dörder, Korkuteli'nde iki, İbradı, Manavgat ve Finike'de birer adet olmak üzere toplam 29 camide ahşap süsleme tespit edilmiştir. Camilerin tespiti aşamasında ilk olarak kaynaklar taranmış bu sayede bir kısmı belirlenmiştir. Kaynaklarda adı geçmeyen camiler ise arazi çalışmaları sonucu tespit edilmiştir. Tespiti yapılan camiler, gerek mimari gerekse ahşap süslemeleri açısından ayrıntılı olarak tanımlanmaya çalışılmıştır. Çalışmaya dâhil edilen camilerin inşasında, kesme taş, moloz taş, kaba yonu taş, tuğla, ahşap hatıl ve kerpiç gibi malzemeler kullanılmıştır. Tek kubbeli camilerde kesme taş, kaba yonu taş ve tuğla, kırma çatılı camilerde ise ağırlıklı olarak moloz taş, ahşap hatıl ve kerpiç tercih edilmiştir. Tespit edilen ahşap süslemelerin tamamı yapıların içinde yer almaktadır. Süslemeler, mihrap, minber, mahfil, vaaz kürsüsü, tavan, kapı, pencere ve direklerde görülmektedir. Motif ve kompozisyonlar, bitkisel, geometrik, nesneli ve yazı tarzındadır. Ahşap süslemelerde, kündekari, çakma, oyma, kazıma, kafes, ajur ve kalemişi teknikleri kullanılmıştır.