Abstract:
Kavun, Cucurbitaceae familyası içerisinde yer alan sebzeler arasında ekonomik olarak dünyada subtropik, tropik ve ılıman iklim bölgelerinde yetiştiriciliği yapılan önemli türlerden biridir. Türkiyede ve diğer kavun üreticisi ülkelerde hastalık ve zararlılar ticari yetiştiricilik için başlıca engellerdir. Fusarium solgunluğu kavun yetiştiriciliğinde hastalıklar arasında en yaygın fungal hastalıktır ve epidemi durumunda tüm ürünün kaybolmasına neden olabilir. Bu nedenle, hastalıkla mücadelede sürdürülebilirlik için dayanıklı çeşitlerin ıslah edilmesi gereklidir. Bu çalışmada bazı saf hat kırkağaç kavun genotiplerinin Fusarium solgunluğuna dayanımları incelenmiş, fusarium solgunluğu ve meyve özellikleri bakımından üstün ümitvar genotip geliştirmek amacıyla genotiplerin morfolojik karakterizasyonları yapılmış ve raf ömürleri incelenmiştir. Çalışmada yetmişbeş kırkağaç kavun saf hattı içinden Fusariuma dayanıklılık bakımından üstün yirmi bir saf hat seçilmiş ve bu hatlarla yapılan melezlemeler sonucunda yirmibir hibrit genotip elde edilmiştir. Hibritler pomolojik özellik, verim, heterosis ve heterobeltiyosis bakımından ticari kontrol çeşitleri ile karşılaştırılarak araştırılmıştır. Araştırma sonucunda en yüksek heterosis oranı 57-64 ve 22-64 nolu hibritlerde sırasıyla %68,44 ve %60,61 olmuştur. Heterosis oranına benzer olarak, en yüksek verim 57-64 ve 22-64 nolu hibritlerde sırasıyla 8154,83±11,54 kg/da ve 7714,87±3,70 kg/da olmuştur. Bu genotipler incelenen parametreler bakımından üstün olup, ümitvar hibrit kavun aday çeşit olarak saptanmıştır.
