Tüketici gözüyle moda reklamlarının analizi

Abstract

Tarihsel süreç içerisinde ekonomik, teknolojik ve kültürel gelişmeler sonucunda ortaya çıkan ürün çeşitliliği ve dolayısıyla birbirine benzer ürünlerin olması söz konusudur. Moda, bir taraftan ekonomik, sosyal ve kültürel birtakım değerlerle birlikte iç içe olduğundan diğer taraftan da geçici olmasından dolayı yeni stratejilerin geliştirilmesini zorunlu kılmaktadır. Bu stratejilerden en önemlisi ise günümüz koşullarında her gün önemi artan reklamlardır. Üreticilerin ürünlerinin farklılığını ortaya koyması, pazar rekabetinde öne geçme isteği ve tüketici gözünde olumlu bir imaj yaratma çabası onları reklamcılık sektörüne yönlendirmektedir. Bu arayışlar, moda, marka ve reklam ilişkisini ortaya çıkarmıştır. Reklamın, bireyleri bilgilendirerek tüketicide olumlu tutumlar oluşturma özelliği, hedef kitle üzerinde belirli bir etki yaratmayı ve hedef kitlenin düşüncelerini, alışkanlıklarını etkilemeyi amaçlamaktadır. Moda markaları tarafından oluşturulan reklamlarda da aynı amaçlar hedeflenmekte, moda reklamları tüketicilerin dikkatini çekmeye, reklamda yer alan ürün veya hizmete yönelik ilgi ve istek oluşturulmaya çalışmaktadır. Buradaki nihai hedef daima satın alma davranışının ortaya çıkmasını sağlamaktır. Bunun yanı sıra, moda reklamlarının tüketici gözüyle nasıl değerlendirildiği de reklam verenler tarafından merak edilmektedir. Bu çalışmada, moda tasarımcılarının yazılı ve görsel basın mecralarında vermiş olduğu reklamlardan örnekler alınarak, tüketici gözüyle bu reklamların nasıl değerlendirildiğini ortaya koymak amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda, "reklam tüketicilerin dikkatini çekiyor mu?", "reklam tüketicide ilgi ve istek uyandırıyor mu?" , "tüketicilerin satın alma tercihlerini etkiliyor mu?" sorularına yanıt aranmaktadır. Tüketici gözüyle moda reklamlarının değerlendirilmesini amaçlayan bu çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden odak grup görüşmesi yönteminden yararlanılmış olup iki ayrı odak grup görüşmesi yapılmıştır. Ayrıca incelenen reklamları oluşturan moda tasarımcıları, moda fotoğrafçıları ve stylistler ile derinlemesine görüşme yapılmıştır. Bu bilgiler ışığında odak grup görüşmesine katılan katılımcıların moda reklamlarına ilişkin görüşleri, yani reklam verenlerin de merak ettiği tüketicinin reklam hakkında ne düşündükleri belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın sonucunda, tüketicilerin dikkatini çeken, tüketiciler üzerinde ilgi ve istek uyandıran reklamların satın alma tercihlerini etkilediği tespit edilmiştir.