Kırsal kalkınma açısından Tunceli’nin coğrafi çevre potansiyelinin değerlendirilmesi

Abstract

İnsanoğlunun tarih boyunca yaşadığı ekonomik ve toplumsal değişimler, birçok sorunu da beraberinde getirmiştir. Bu sorunların çözümü için yeni yaklaşımlar, siyasi politikalar birbirini takip etmiştir. Dünya üzerinde ülkeler arasındaki ekonomik ve refah seviyesindeki farklılıklar, gelişmiş, gelişmekte olan, gelişmemiş ülkeler şeklinde bir ayrımı ortaya çıkarmaktadır. Kaynakların yeterli ve dengeli kullanılması ile mekânlar arasındaki sosyo-ekonomik farklılıkların azaltılması ve bu farklılıkların kapatılması için gelişmemiş ya da gelişmekte olan ülkeler, çeşitli politikalar izlemişlerdir. Kırsal kalkınma dünya genelinde tüm ülkeler için önemli hale gelmiştir. Kırsal alanlarda yoksulluk, işsizlik, yanlış arazi kullanımı, su kaynaklarının azalması ve toplumsal diğer nedenlerle göçlerin gerçekleşmesi, kentlerde nüfus yoğunlaşması ve beraberinde gelen gecekondulaşma, çarpık kentleşme, kirlilik, ekonomik sorunlar gibi sorunlar, korunamayan doğal çevrenin bozulması kırsal alanlarda kalkınma faaliyetlerinin arttırılmasını gerekli kılmıştır. Çalışma alanı olan Tunceli, Doğu Anadolu Bölgesi'nin Yukarı Fırat Bölümü'nde bulunan, 8 ilçe ve 9 belediye, 43 mahalle, 361 köyü olan bir ildir. Tunceli'de son yıllarda kırsal alanlardan yoğun göç olduğu bilinmektedir. Tunceli kırsalının teknik altyapı, eğitim, sosyo-kültürel yapı, tarımsal üretim, istihdam gibi birçok alandaki sorunları buradaki nüfusun şehir merkezine ve yurtiçi-yurtdışı diğer yerleşmelere göçüne neden olmuştur. Tunceli'de sorunların çözümü, göçlerin engellenmesi, toplumsal refahın sağlanması ve ilin ekonomik sermayesinin yükselmesi için kırsal alanların temel sorunlarının belirlenmesi, çözümü için önerilerde bulunulması, coğrafi potansiyellerinin belirlenmesi ve sunulması önemlidir. Toplam 16 köyde yapılan çalışmada, köylerin genel durumu, köylerde yaşayan halkın sosyo-ekonomik yapısı, yaşadıkları köylerin sorunları ve çözümleri hakkındaki önerileri, kırsal kalkınma ile ilgili bilgi sahibi olup olmadıkları, kadınların aile içerisindeki statüleri ve kırsal kalkınma çalışmalarına katılımları hakkında bulgular ortaya çıkarılmıştır. Çalışmanın sonucunda, Tunceli'nin kırsal alanlarında çıkan sosyo-ekonomik sorunlar ve çözümler, kırsal kalkınmaya yönelik potansiyel ve öneriler köylerde yaşayan halkın da katılımı sağlanarak ortaya konulmuştur.