Emir Çelebi, ENMÜZECÜ’T-TIBB (İnceleme-Metin 1b-173a)

Abstract

Bu çalışmada Emir Çelebi'nin Enmūzecü't-Tıbb adlı eseri incelenmiştir. Eser 17. yüzyılda kaleme alınmış bir tıp kitabıdır ve eserin yazılış tarihi 1624'tür. Eser 379 varaktan oluşmaktadır. Bu çalışma ise eserin ilk 173 varağını kapsamaktadır. Çalışma üç ana bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında genel olarak tıp tarihinden bahsedilmiş, İslamiyet öncesi ve İslamî dönem Türk tıp tarihi ve 13. yüzyıldan başlanıp Enmūzecü't-Tıbb'a gelene kadar kaleme alınan başılıca tıp metinleri üzerinde yapılan çalışmalarla birlikte verilmeye çalışılmıştır. Yine bu kısımda Emir Çelebi ve üzerinde çalıştığımız eser konusunda bilgiler verilmiştir. Birinci bölümde eserin ses ve şekil özellikleri incelenmiş, metinden örnekler verilmiştir. Ayrıca bu bölümde eserin söz varlığı ve sıkça kullanılan sözcükler kökenleri gösterilerek metinde geçtikleri anlamıyla verilmiş ve sözcüğün metin içerisinde geçtiği üç yer gösterilmiştir. İkinci bölümde ise eserde yer alan içindekiler kısmı ve metin verilmiştir. Bu tezin amacı 17.yüzyılda kaleme alınan tıp metnini, hastalık adlarını ve tedavisinde kullanılan bitki adlarını tespit etmektir. Aynı zamanda bu eser dönemin tıp anlayışına gerek ele aldığı konular gerek niteliği bakımından ışık tutmaktadır.