Türk-Yunan ilişkileri ekseninde Türkiyeli Rumlar ve 1964 Kıbrıs krizi bağlamında Türk basınının Rumlara bakışı

Abstract

Türkiye'nin Rum azınlığı demografik olarak tükenme aşamasına gelmiştir. Anadolu ve Trakya'daki varlığını yüzyıllarca sürdüren bu etnik grubun yok oluşa sürüklenmesi, son iki yüzyılda yaşanan gelişmelerin sonucudur. Yunan devletinin doğuşu ve Türk ulusçuluğunun yükselişi, genel anlamda Türk-Yunan çatışması olarak adlandırılabileceğimiz milliyetçi rekabeti doğurmuştur. Doğu Trakya ve Anadolu'da yaşayan Rumların yurtlarını terk etmesiyle sonuçlanan bu çatışma, 20. yüzyıl ortasında Kıbrıs'ta tekrar yaşanmaya başlanmıştır. Kıbrıs'taki çatışmanın etkisini hisseden gruplardan birisi de Türkiye'de yaşayan Rumlar olmuştur. Mübadele Sözleşmesi çerçevesince Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde kalmasına izin verilen Rumlar, Türk-Yunan ilişkilerindeki dalgalanmalardan doğrudan etkilenmenin yanı sıra çatışmalı geçmişin ağırlığını da üzerlerinde hissetmiştir. Türkiyeli Rumların, Türk devleti ve Türk toplumuyla ilişkisi bu iki etken tarafından belirlenmiştir. Özellikle Kıbrıs Sorunu'nun ortaya çıkışıyla Türk kamuoyundaki Rum algısı, güncel gelişmeler ve geçmiş dönemin hatıralarıyla tekrar şekillenmiştir. Bu algıyı, 1964 yılındaki Kıbrıs Krizi sırasında yayınlanan gazete yazılarında gözlemlemek mümkündür. Bu çalışma, Türk-Yunan ilişkilerinin genel seyrine bağlı olarak Türkiyeli Rumların durumunu ve Kıbrıs Krizi'yle bağlantılı olarak Türk basınında Rumlara bakışı incelemektedir.