Bağımsız seyahat eden turistlerin sokak yiyeceklerini tüketme niyetinin planlı davranış teorisi çerçevesinde incelenmesi : İstanbul’da bir çalışma

Abstract

Bu çalışmada, geçmiş deneyim ve hedonizm değişkenleriyle genişletilen Planlı Davranış Teorisi (Ajzen, 1991) kuramsal temel alınarak bağımsız seyahat eden turistlerin seyahatleri sırasında sokak yiyeceklerini tüketme niyeti incelenmiştir. Başka bir ifadeyle tutum, öznel norm, algılanan davranışsal kontrol ve geçmiş deneyim değişkenleri ile davranışsal niyet değişkeni arasındaki ilişkiler incelemeye alınmıştır. Ayrıca hedonizmin tutum ile davranışsal niyet ilişkisinde düzenleyici bir rolünün olup olmadığı da test edilmiştir. İstanbul'da yapılan çalışmada toplamda 541 anket formu dağıtılmış ancak bazı anket formlarının eksik doldurulması üzerine 523 anket formu analizler için değerlendirmeye alınmıştır. Araştırma modelinin uygunluğu için açıklayıcı faktör ve Cronbah Alpha analizi kullanılmıştır. Araştırma modelinde yer alan değişkenlere ilişkin kullanılan ölçeklerin geçerlilik ve güvenilirlikleri sağlandıktan sonra araştırma modelinde yer alan hipotezin testi için regresyon analizi kullanılmıştır. Regresyon analizi sonuçları sırasıyla en fazla tutum, algılanan davranışsal kontrol, öznel norm ve geçmiş deneyimin bağımsız seyahat eden turistlerin sokak yiyeceklerini tüketme niyetini etkileyen önemli faktörler olduğunu göstermiştir. Ancak hedonizmin tutum ile davranışsal niyet arasında düzenleyici bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Bu çerçevede hipotezlerin dördü kabul edilmiş bir tanesi ise reddedilmiştir. Bu bulgular Planlı Davranış teorisinin sokak yiyeceklerini tüketme niyetinin açıklanmasında etkili bir şekilde kullanılabildiğini ayrıca bazı değişkenlerle birlikte genişletilebileceğini göstermektedir. Elde edilen bulgular yorumlanarak sokak yiyeceklerine ilişkin ilgili yöneticilere, uygulamacılara ve araştırmacılara öneriler sunularak çalışma sonlandırılmıştır.