Kısmi İfa

Abstract

"Kısmî ifa" 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nda düzenlenmiştir. Borçların ifasına ilişkin hükümler arasında düzenlenen kısmî ifa konusu, edimin kısmî ifaya elverişliliği, ifanın gerçekleştirilme tarzı ve borca aykırılık hâlleri bakımından önem arz eden, çok yönlü bir müessesedir. Bu sebeple bölünebilir edim kavramının açıklanması ve aydınlatılması gerekmektedir. Kısmî ifa aynı zamanda diğer yönüyle borç ilişkisinin taraflarının birden fazla kişiden oluştuğu hâllerde edimin bölünebilirliği meselesi bakımından önem arz eder. Fakat bu hâller edimin bölünebilirliği ile doğrudan ilişkili olmayıp, borcun ya da sorumluluğun "paylaştırılması" ile ilgilidir. Bu ayırımların ortaya konması, bölünebilir edim kavramının açıklanması ve kısmî ifa ile yakından ilişkili kavramların açıklanmasını gerekli kılmıştır. Tezde ilk olarak bunlar incelenmiştir. Kısmî ifanın şartları TBK m. 84'ün uygulama alanı ve alacaklının kısmî ifayı ret hakkı ikinci bölümde açıklanmaktadır. Özellikle kısmî ifayı kabul zorunluluğu bulunan hâller ve bunun istisnalarında alacaklıya tanınan ret hakkı bu bölümde ele alınmıştır. Üçüncü bölüm kısmî ifanın hukukî sonuçlarına ayrılmıştır. Kısmî ifanın kabulü hâlinde ifa edilen ve ifa edilmeyen kısımlar bakımından doğan sonuçlar birbirinden farklıdır. Ret hakkının kullanılması hâlinde borcun tamamı bakımından ortaya çıkan hukukî sonuçlar bu bölümde ele alınmıştır. Son olarak kısmî ifanın fer'i haklar ve zamanaşımı bakımından hukukî sonuçlarına değinilmiştir. Araştırmalarımız sırasında vardığımız kanaatle, toplu olarak sonuç kısmında yer almaktadır.