Muhasebe hileleri ile mücadelede beden dilinin kullanılması

Abstract

"Beden dilinin kullanımına hakim olmak, yalanın ortaya çıkartılmasında araştırmacılara bir katkı sağlar mı?" Bu soru, çalışmanın temel araştırma sorusudur. Bu sorudan yola çıkarak "Muhasebe hileleri yalanın bir türü müdür?", "Muhasebe hilelerinin ortaya çıkartılmasında, denetçinin beden diline hakimiyeti etkinliği arttırır mı?", "Denetçilerin beden dili hakimiyeti nasıl geliştirilebilir" gibi alt sorular türetilmiştir. İnsanlık tarihi boyunca ahlaki bir konu olarak gündemdeki yerine koruyan "yalanın ne olduğu", gayet iyi bilinmekle beraber, yalanın nerede, hangi zamanlarda başladığına dair bir açıklama yapmakta güçlük çekiyoruz. Yalanı da içinde barındıran hile ise temelinde kişisel kazanç sağlamak veya başka bir kişiye zarar vermek adına yapılan aldatma faaliyeti olarak tanımlanmaktadır. Çalışma kapsamında temel araştırma sorusuna hizmet edecek bir uygulama yapılmıştır. Uygulama kapsamında öncelikle, Akdeniz Üniversitesinde eğitimine devam eden üniversite öğrencilerinin katılımı ile psikologların gözetiminde gerçekleştirilen video çekimleri ile eğitim materyalleri oluşturulmuştur. Daha sonra tek grup Öntest-Sontest deneysel deseni kullanılarak Antalya'da faaliyette bulunan ve çalışmaya dahil edilen muhasebe meslek mensuplarına bir uzman ve bir psikolog tarafından beden dili eğitimi verilmiştir. Muhasebe meslek mensuplarının –ki uygulamada kendilerine gözlemci denilmiştir" katılımı ile gerçekleştirilen uygulama sonucunda, gözlemcilerin yalanı –dolaylı olarak bir yalan türü olan muhasebe hilelerini" yakalama becerilerinin arttığı ve beden dili eğitiminin denetçilerin yalanı yakalama becerilerinin üzerinden pozitif yönde etkisinin olduğu tespit edilmiştir.