İletişim meslek lisesi öğrencilerinin medya okuryazarlık düzeylerinin müfredat ile ilişkisi : ‘Elazığ örneği’

Abstract

Günümüzde bilim ve teknolojinin hızla gelişmesi iletişim araçlarını ve iletişim şekillerini değiştirmiştir. Bugün medya haber ve bilgi vermenin yanı sıra bireylerin yaşam şekillerini belirleyerek duygu, düşünce ve davranışların şekillenmesinde de önemli bir etkiye sahiptir. Her geçen gün toplumsal yaşamda daha fazla yer edinen medyanın olumsuz etkilerine karşı bireylerin bilinçlendirilmesi gerekmektedir. Bu doğrultuda günümüzde her bireyin kazanması gereken en önemli beceri medya okuryazarlığıdır. Medya okuryazarlığı medyadan gelen her türlü içeriğin yönlendirici özelliğini fark etme ve medya içeriklerine eleştirel bakabilme becerisidir. Bu araştırma İletişim Meslek Lisesi öğrencilerinin medya okuryazarlık düzeylerinin müfredatla ilişkisini ve İletişim Meslek Lisesi eğitim müfredatının medya okuryazarı bireyler yetiştirmede ne derecede etkili olup olmadığını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırma 2017-2018 eğitim ve öğretim yılında Elazığ il merkezinde bulunan Necip Güngör Kısaparmak Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesinde eğitim gören 10-11-12. Sınıf; Gazetecilik, Radyo Televizyon, Halkla İlişkiler ve Organizasyon Hizmetleri bölümlerinde okuyan 153 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışma ilişkisel tarama modelinde gerçekleştirilmiş olup veri toplamak amacıyla Karaman ve Karataş (2009) tarafından geliştirilen 17 maddeden ve üç alt boyuttan oluşan "Medya Okuryazarlık Düzey Belirleme Ölçeği" kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi için SPSS 20.00 istatistik programından yararlanılmış ve araştırmada frekans, yüzde, aritmetik ortalama hesaplanmış; değişkenler arasındaki ilişkinin bulunması için Ki-Kare analizi, bağımsız iki örneklem T testi ve tek yönlü Varyans analizi (LSD) testi kullanılmıştır. Medya okuryazarlık düzey belirleme ölçeği verileri ortalamasına göre İletişim Meslek Lisesi öğrencilerinin medya okuryazarlık düzeylerinin normalin üstünde olduğu görülmüştür. Ayrıca öğrencilerden görsel ve yazılı medyayı yakından takip edenlerin, sıklıkla internet kullananların medya mesajlarına karşı farkındalıklarının daha fazla olduğu saptanırken, bu mesajlara eleştirel bakabilme, içerik hakkında kendini yönlendirebilme becerilerinin de yüksek olduğu belirlenmiştir. Bunun yanı sıra medya mesajlarının içeriklerini analiz ederek tepki verme becerilerinin biraz daha yetersiz düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, İletişim Meslek Lisesi eğitim müfredatının medya okuryazarı bireyler yetiştirmede yeterli olduğu saptanmıştır.